Melissa Lucas wil ervaringsdeskundige worden in de ervaringen in haar jeugd: “Waanzin, onveiligheid, traumatiserend” 

ZWOLLE – Melissa stapt de lift in op X1. “Vind je het spannend om dit interview te doen?”, de liftdeuren sluiten. “Nee, hoor.” Ze draagt een ronde bril en heeft haar schoolrugzak nog op. Ze komt net uit de les van haar minor die ze volgt op Hogeschool Windesheim Zwolle. Melissa vertelt dat ze elke week vanuit Leeuwarden naar Zwolle komt om de speciale minor in Ervaringsdeskundigheid te volgen. In Leeuwarden is ze op 30-jarige leeftijd bijna afgestudeerd in Social Work. De liftdeuren schuiven langzaam weer open.

Geen ontsnappen mogelijk
Zelf zou ze haar jeugd omschrijven als ronduit traumatisch. “Mijn ouders zijn gescheiden toen ik zes was. Toen ben ik seksueel misbruikt door mijn vader. Van mijn zesde tot mijn vijftiende.” Dit misbruik heeft veel met Melissa gedaan. Met haar broertjes en zusjes kon ze het er ook niet over hebben: “Die geloven me gewoon niet.” Op jonge leeftijd had Melissa al veel aan haar hoofd door het misbruik van haar vader, maar ook de thuissituatie bij haar moeder was onveilig. “Mijn moeder heeft een niet-aangeboren hersenletsel. Ze had de hele tijd wisselende vriendjes, dat resulteerde wel in emotionele en fysieke mishandelingen.” 
Ondanks de onveiligheid bij haar vader heeft Melissa toch een jaar bij haar vader gewoond om de thuissituatie bij haar moeder te ontlopen. Die tijd omschrijft Melissa zelf als vreselijk. In deze periode liep het seksueel misbruik van haar vader nog meer uit de hand. Er was voor Melissa geen ontsnappen mogelijk. 

“Ik weet het echt nog heel goed. Ik zat in de trein onderweg naar mijn vader. En toen dacht ik, ‘ik moet terug.’ Want mijn moeder krijgt een baby en het is niet veilig voor die baby.” Toen Melissa vijftien was raakte haar moeder zwanger. Ze voelde zich direct enorm verantwoordelijk voor de baby in haar moeders buik en is toen gelijk terugverhuisd naar haar moeder. Mentaal ging het steeds slechter met Melissa, en ze vertelt dat er sprake was van parentificatie. “Dat is dat je als kind de ouderrol op je gaat nemen. Ik zorgde best wel veel voor mijn moeder. Ze had natuurlijk hersenletsel, ze had epilepsie. Ze had allemaal redenen waarom ze er niet voor ons kon zijn. Toen werd mijn broertje geboren. Die is nu vijftien. Ik ben gewoon voor hem gaan zorgen. Ik voelde me echt net zijn moeder. Het was echt niet gezond. Het was ook best wel pittig. Mijn zusje en ik wisselden dat dan een beetje af. Want ik werd wel eens opgenomen. Op die leeftijd begon ik ook met blowen en ik raakte eigenlijk direct verslaafd.”
Vanaf dat moment ontspoorde alles in Melissa’s leven. Ze kreeg slechte cijfers op school, kampte met depressie en werd zelfs suïcidaal. Door deze suïcidale gedachtes werd Melissa voor het eerst opgenomen bij de acute opname van de jeugdpsychiatrie. “Mijn eerste opname was op de crisisafdeling. Er was heel weinig. Toen de tijd hadden ze nog wel een school op het terrein. En als je dan stabiel genoeg was, mocht je naar school. Maar meestal als je daar binnenkwam dan ging het zo slecht, dan mocht je nergens heen. Dan mocht je niks doen. Je had nul vrijheden. Er waren wel hele lieve begeleiders. Dat was wel een goede omgeving op zich.” Als ze zich weer goed voelde mocht ze weer gaan. Dat gebeurde ook, maar vaak stortte ze een week later weer in om vervolgens weer opgenomen te worden. Het in en uit de opnames werd voor Melissa een soort draaideurverhaal.

Uit de opnames
Inmiddels woont Melissa op zichzelf in Leeuwarden en is ze uit de opnames weten te komen. Ze mocht naar huis van de crisisafdeling, want ze was niet meer suïcidaal. Dat was hoe het daar ging. “Ik zou maandag met ontslag gaan en zaterdag kwam mijn moeder en die zei: je hoeft niet thuis te komen want de deur blijft dicht. Zij zei dat niet, ze had een vriendin meegenomen die dat tegen mij zei.” Voor een moment kon Melissa niet reageren. “Zei ze dat nou echt?” Melissa kon het niet geloven. Ze wachtte tot ze weggingen en is daarna naar het personeel gelopen. “Toen zei ik: ik heb geen huis meer. En toen ben ik gewoon ingestort, ik moest ook huilen.”

Zonder een plek om te slapen is Melissa ontslagen van de crisisafdeling. De enige plek waar ze heen kon gaan was het Leger des Heils, hier heeft ze van haar 19^e tot haar 21^e gewoond. In deze tijd kampte Melissa met een verslaving. “Ik woonde met allemaal verslaafde jongeren in één huis. Ik ging gebruiken elke dag, dag in dag uit. Heel veel drinken, heel veel aan de XTC, heel veel blowen. Dat was gewoon overleven.” Via het Leger des Heils is ze doorgestuurd naar de traumaverwerkingskliniek in Leeuwarden. Ze kon hier praten over haar trauma, maar het niet verwerken. “Ik kreeg wel echt het inzicht van, als ik iets wil maken van mijn leven, dan moet ik echt weg uit Den Helder en weg van mijn familie. Dus toen ben ik verhuisd. Daarna is het langzaam, heel langzaam maar zeker beter gegaan.” 

Trauma verwerken
Melissa heeft haar trauma inmiddels goed verwerkt. Ze heeft het een plekje kunnen geven en vind het niet meer moeilijk om er over te praten. Esmé Schut, een goede vriendin van Melissa vertelt dat ze steeds beter met Melissa erover kan praten. Soms merkt ze dat Melissa er op een lacherige manier mee om kan gaan en dat haar onzekerheid iets terugkomt. Toch gaat het stukken beter dan toen ze Melissa voor het eerst ontmoette in 2022. Ook de vriend van Melissa, Tyreno Milona, vertelt dat thema’s als familie en relaties met anderen emotioneel beladen kunnen zijn. Als toekomstig sociotherapeut met ervaringsdeskundigheid geeft ze nog een boodschap mee. “Ik denk als ik een boodschap zou mogen geven aan mensen is dat ze voorzichtig moeten zijn met oordelen. Dat denk ik. Gewoon oppassen met oordelen.”