Slechte Italiaanse arbeidsomstandigheden: ‘Deels de schuld van de overheid, deels de schuld van de vakbonden’

Lage lonen, veel zwarte betalingen en slechte contracten: Italië kampt met slechte arbeidsomstandigheden. Volgens Angelo van Schaik, zorgt dit ervoor dat het geen aantrekkelijk land is voor jongeren. Hij vindt dat dit te wijten is aan de overheid en aan de vakbonden. De vakbonden moeten volgens hem een andere houding aannemen.

Italië is geen aantrekkelijk land voor jongeren, vindt Angelo van Schaik, Italië correspondent bij het Algemeen Dagblad. Om die reden kampt Italië met een braindrain: jongeren trekken massaal naar het buitenland. Volgens van Schaik zijn er door de overheid verscheidene programma’s het leven in geroepen om de jeugd te behouden, maar zijn deze ineffectief. ‘Dit heeft voor een groot deel te maken met lage lonen en slechte arbeidsomstandigheden. Daarnaast wordt er in Italië geen wettelijk minimumloon gehandhaafd,’ licht van Schaik toe.

Minimumloon

Er was een voorstel voor een minimumloon, maar deze is van tafel geveegd door de regering van Meloni. Van Schaik snapt deze keuze van de regering van Meloni niet: ‘Je schermt ermee dat je het leven wilt verbeteren van mensen, maar als er een minimumloon moet worden ingevoerd, dan is het ineens niet meer zo belangrijk.’

De lage lonen en de slechte arbeidsomstandigheden komen volgens van Schaik vooral voor in de horeca. ‘Mensen krijgen daar heel slecht betaald. Slechte contracten, zwarte betalingen, dat soort zaken. Dit is deels de schuld van de overheid maar ook deels de schuld van de vakbonden.’

Flexcontracten

Van Schaik is van mening dat de Italiaanse vakbonden een andere houding moeten aannemen: ‘Ik denk dat de vakbonden zich moeten bedenken dat we niet meer in 1970 leven, maar dat het nu 2024 is. Vakbonden maken zich teveel druk om mensen met een vast contract, maar laten mensen met een flexcontract buiten beschouwing. Het komt er dan eigenlijk op neer dat de werkgever zo min mogelijk wil betalen. Omdat mensen werkloos zijn, accepteren ze dan vaak slechte werkomstandigheden, om toch maar aan het werk te kunnen gaan.’

Le Marche

Roos Haaksman (19), woont in de Le Marche regio in Italië. Ook zij merkt dat de arbeidsomstandigheden niet goed zijn: ‘De lonen liggen hier laag. Veel jongeren werken hier ’s zomers in chalets op het strand. Ze worden niet goed behandeld qua werkconditie, loon en het aantal uren dat ze moeten werken. Het werk is erg zwaar voor ze.’

Zwartwerken

In 2022 bedroeg de informele economie in Italië, volgens een rapport van ISTAT, 203 miljard euro. Dit staat gelijk aan 11,3% van het bbp. Van de 203 miljard euro, had 76,8 miljard euro betrekking tot zwartwerk.

In het Country Report van Italië (Europese Unie, 2023), wordt beschreven dat er in 2022 een hervorming van start ging om zwartwerk tegen te gaan. Bij volledige uitvoering in 2025/2026, wordt verwacht dat de inspecties met 20% zullen toenemen. Zwartwerk zou naar verwachting met twee procentpunten moeten afnemen.

Bronnen:

• European Labour Authority. (2023). Factsheet on undeclared work – ITALY. https://www.ela.europa.eu/sites/default/files/2024-02/IT-UDW_factsheet-2023-fin.pdf
• Country Report Italy 2023