Door: Noa van Walderveen
Na het overlijden van haar man voelt Jannie Visser 82 jaar zich vaak alleen. Haar man is een jaar geleden overleden en Jannie is alleen achtergebleven in haar huis in Hattem. Vroeger kon ze alles met hem delen en voelde ze zich nooit alleen, maar nu is dat anders. Vooral s ’avonds in het donker is het gevoel van eenzaamheid sterk. Toch slaat Jannie zich er elke dag weer doorheen en blijft ze bezig. ‘’Je moet zelf iets ondernemen, een ander doet het niet voor je’’.
Voelt u zich wel eens eenzaam?
‘’Ja, tuurlijk, want ik ben ook alleen.’’
Wat betekent eenzaamheid voor u, en hoe voelt u zich dan?
‘’Dat je al een hele poos alleen zit. Niet vijf minuten, want dat heeft iedereen wel, maar dat je denkt: nu zit ik voor de zoveelste avond alleen. Dat komt omdat ik geen man meer heb.
Ik voel me dan echt eenzaam en soms een beetje verdrietig. Niet altijd, maar dat hoort er ook bij. Ik ben altijd blij als mijn vriendin belt want is mis mijn man heel erg.’’
Op welke momenten voelt u zich het meest alleen?
‘’Vaak ’s avonds als het donker is. Je hebt de gordijnen dicht, dus je ziet buiten ook niks.’’
Kunt u eenzaamheid soms ook als iets positiefs zien?
‘’Het is niet altijd vervelend, soms is het ook goed om even alleen te zijn. Maar het is niet de bedoeling dat de mens alleen is. Net zoals in de Bijbel: Eva en Adam waren samen tegen de eenzaamheid.’’
Wat doet u als u zich eenzaam voelt?
‘’Lezen. Ik heb altijd wel een mooi boek en ik lees graag, dat is mijn fijnste hobby.’’
Kunt u de gedachten dan ook op iets anders richten?
‘’Ja, tuurlijk. Je zet je gedachten op datgene waar je mee bezig bent. Met lezen ben je even uit de echte wereld. Soms bel ik ook weleens naar een vriendin of een van de kinderen en dan denk ik ook even aan iets anders. ‘’
Hoe beïnvloedt de eenzaamheid uw dagelijks leven?
‘’Niet zo erg dat ik door de eenzaamheid niet meer zou willen leven. Zo erg is het niet. De eenzaamheid is niet 100% voelbaar.’’
Doet u op een dag dat u zich eenzaam voelt andere dingen?
‘’Ja, ik denk het wel. Dan bel ik toch sneller even iemand op, vooral een vriendin. Want die zijn vaak ook al alleen.’’
Hoe ziet een gewone dag eruit?
‘’Elke dag is anders. Nu bent u er, maar dat is een enkele keer. Meestal komt er wel eens iemand langs. Zoals mijn dochter of zoon, de huishoudelijke hulp, dat soort mensen. En als dat niet zo is, dan is dat zo.’’
Gaat u ook nog de deur uit?
‘’Ja, zeker. Als het kan ga ik vaak een blokje om. De ene keer kan ik beter lopen dan de andere keer. Maar ik probeer sowieso elke dag een stukje te lopen.’’
Wat betekent het voor u als er mensen langs komen?
‘’Dat vind ik heel erg fijn. Ik heb heel wat kennissen, ook wel wat familie, maar niet zo veel meer, want ik ben op dit moment de oudste van mijn familie.’’
Kijkt u er ook naar uit als er iemand langs komt?
‘’Ja, als ik het weet natuurlijk wel.’’
Wat helpt u het meest om met eenzame gevoelens om te gaan?
‘’Om er niet aan toe te geven en te denken: er zijn zoveel mensen die zich eenzaam voelen. Ga even een stukje lopen of iets anders doen. Doe íets. Ga hier niet zitten huilen, maar verzet je gedachten.’’
Wat mist u vanuit de samenleving?
‘’Ik vind het aantal mensen dat aan je denkt erg tegenvallen. Mijn man en ik zijn vroeger vaak naar mensen toe geweest vanuit de kerk, vooral naar mensen die alleen waren. Maar dat gebeurt nu bijna nooit bij mij. Je beseft nu pas hoe die mensen zich voelden. Wij hebben vanuit huis meegekregen om mensen te helpen. Ik heb ook tegen de dominee gezegd: nu hebben we zo’n grote kerk, maar het valt me zo tegen dat er zo weinig mensen langs komen. Je moet er echt zelf op uitgaan en zelf dingen bedenken. Een ander doet het niet voor je.’’
Op welke manier voelt u zich het meest gezien?
‘’Als er onverwachts iemand aan de deur komt. Dan denk ik: oh, wat fijn dat er iemand aan me denkt.’’
Komt er vaak iemand onverwachts langs?
‘’Ja, op zich gebeurt dat wel, maar het ligt aan de tijd van het jaar. Als het glad is komen mensen minder snel. Het ligt ook aan jezelf: nodig je mensen uit? Ze komen vaak niet vanzelf.’’
Sinds wanneer is de eenzaamheid vooral gekomen?
‘’Vooral toen mijn man overleed. Vroeger deed je veel samen en kon je dingen delen, maar nu is dat niet meer zo.’’
Denkt u dat eenzaamheid onvermijdelijk is in het leven?
‘’Ja, dat denk ik wel. Niet voor iedereen, want de één gaat eerder dan de ander. Die eerste heeft waarschijnlijk niet meegemaakt hoe het is om alleen te zijn.’’
Denkt u dat er een oplossing is voor degene die overblijft?
‘’Die moet leren zelf dingen aan te pakken en bij iemand langs te gaan.’’
Wilt u zelf nog graag iets zeggen?
‘’Ja. Dat je het zelf moet aanpakken. Niet hier blijven zitten wachten op die engel die nog komt. Die komt niet, en een engel zeker niet. Je moet het zelf aanpakken, en ook aan andere mensen denken die alleen zijn.’’
Foto: Jannie Visser, gemaakt door Noa van Walderveen
