De jaarlijkse collecteweek van het Leger des Heils is begonnen en blijkt nog altijd hard nodig. Zeker hier in Zwolle bij de buurthuiskamer van Het Leger des Heils. De locatie is namelijk volledig afhankelijk van giften en moet haar missie dagelijks waarmaken: het bieden van een warme gemeenschap aan mensen die het financieel niet breed hebben of kampen met eenzaamheid. Locatiecoördinator Margreet Posthuma vertelt dat het hier draait om ‘’ ontmoeten en echt mensencontact.’’ Toch dwingt de realiteit haar tot een constante afweging tussen menselijkheid en zakelijk blijven.
De deur van de Buurthuiskamer gaat deze vrijdagochtend van het slot. De vaste bezoekers druppelen binnen en beginnen zoals elke dag aan een kop koffie. Vette plakken cake gaan rond en de vaste plekken rond de tafel zijn gevuld. Uit de keuken komt weer een koffiekan tevoorschijn. Vaste bezoeker, Rosette Teunissen, lacht breed om haar eigen grappen en aait de man naast haar over zijn rug. ‘’De mensen hier noem ik mijn matties.’’
De locatie is niet gesubsidieerd, wat betekent dat ‘’alles wat we hier doen wordt betaald van giften.’’ Deze financiële afhankelijkheid dwingt de organisatie tot een constante vraag: Doen we het juiste? Volgens Margreet Posthuma is dit ‘’niet meetbaar in cijfers,’’ maar ze noemt deze Buurthuiskamer een voorbeeld van het verzet tegen ‘’het maatschappelijk individualisme.’’ Die missie samen met de dagelijkse taken, die sinds vorig jaar september onder leiding staan van Posthuma, worden gedragen door ongeveer 25 vrijwilligers, van wie er gemiddeld zes per dag actief zijn.
Margreet Posthuma startte haar werkzaamheden als coördinator in september vorig jaar. Haar ambitie was om vanuit een indirecte rol in de zorg ‘’terug naar de basis’’ te gaan, dichterbij de mens. Maar deze wens botst met de dagelijkse praktijk, die zij als zeer chaotisch ervaart. Haar functie omvat werkelijk alles, van ‘’de suiker die in een potje gaat’’ tot het omgaan met ‘’complexe groepsdynamiek.’’ Dit maakt organiseren en structureren moeilijk, want ‘’elke dag komt er weer een verrassing op mijn pad.’’
Deze ‘’chaos’’ resulteert in een voortdurende noodzaak tot prioriteiten stellen en zakelijk blijven. Posthuma heeft soms moeite om de focus op de mensen te behouden, wanneer praktische zaken, zoals het pand schoonhouden veel tijd opeisen. ‘’Ik moet eerlijk en realistisch zijn en accepteren dat ik soms dingen doe die ik niet leuk vind. Toch is haar drijfveer duidelijk: het draait om de ontmoeting en de kleine successen waarderen. ‘’Mijn werk moet je niet doen als je grote resultaten wil behalen, hier draait het echt om de kleine dingen. Zo is iets als wanneer iemand excuses aanbiedt die dat een jaar geleden niet deed, voor mij een succes.’’
Met de buurthuiskamer wil Het Leger des Heils de onderlinge cohesie in Zwolle stimuleren. De huiskamer wordt verzorgd door vrijwilligers die bijna allemaal gepensioneerd zijn. Geoffrey is een van die gepensioneerde vrijwilligers. Hij is actief in de huiskamer, maar gaat het liefst op pad met de koffiefiets. Buiten, vooral bij de Sassenpoort in de binnenstad, ontmoet hij ‘’veel verschillende mensen,’’ waaronder drugsgebruikers en -dealers, die zich open uitspreken over hun verleden. ‘’Ze vertellen alles, ook over hoe ze zijn mishandeld bijvoorbeeld.’’ Het werk heeft Geoffrey veranderd: hij is ‘’opener geworden’’ en durft mensen nu aan te spreken. De grootste waarde is het bieden van een luisterend oor. Hij vertelt over een alleenstaande vrouw die net te horen had gekregen dat ze kanker had en dat aan hem kon vertellen. ‘’Dan is gewoon een luisterend oor bieden al genoeg.’’
Voor de vaste bezoekers is de buurthuiskamer onmisbaar, zeker om eenzaamheid tegen te gaan. Rosette Teunissen, die hier al ongeveer vijf jaar langskomt, benadrukt dat ze gaat piekeren wanneer ze thuisblijft. ‘’Hier kun je wat doen en afleiding zoeken.’’ Ze helpt graag mee met de was of het opruimen van de kasten. Rosette voelt zich onderdeel van de groep. Wanneer ze er een keer niet is wordt ze gemist door andere bezoekers, die ze haar ‘’matties’’ noemt. De belangrijkste reden om de plek aan te raden aan anderen is de menselijke benadering. Rosette prijst Margreet Posthuma expliciet: ‘’Margreet is een mens en vorige leidinggevenden bleven vooral ‘’professioneel.’’ Volgens Rosette hielden eerdere leidinggevenden meer afstand, terwijl Posthuma meer onderdeel is van de groep.
De toekomst van de Zwolse locatie blijft een ‘’puzzel.’’ De ambitie is om meer op straat zichtbaar te worden bijvoorbeeld door met de koffiefiets bij supermarkten te staan. Ook willen ze meer samenwerken met de gesubsidieerde locaties van het Leger des Heils, zodat de dak- en thuislozen in de stad niet alleen zorg ontvangen, maar ook een ‘’community’’ vormen.
Het koffiemoment is weer voorbij. De bezoekers vertrekken een voor een al pratend uit de huiskamer. Ze wensen iedereen een goed weekend toe. Lege kopjes en koffiekannen worden weer opgeruimd. De stoelen worden met enig gekraak aangeschoven en de deur wordt afgesloten. Buiten staat de groep nog even na te praten en vervolgens gaat iedereen weer zijn eigen weg. De deur mag dan op slot gaan, de onbetaalbare, menselijke waarden die binnen zijn gedeeld, blijven ook buiten de deuren bestaan.
