“Elke 8 dagen wordt er in Nederland een vrouw vermoord. Elke 11 minuten wereldwijd. Het zijn cijfers die mijn hart kunnen laten razen,” vertelt Diet Groothuis, ze is Dolle Mina en zet zich in tegen geweld tegen vrouwen en meisjes. Het is van 25 november tot en met 10 december Orange the World, een actie van de United Nations (UN) om geweld tegen vrouwen en meisjes bespreekbaar en bekender te maken. Groothuis: “Er zijn nog steeds mannen die niet weten hoe vrouwen leven; in angst.”
Om geweld tegen vrouwen tegen te gaan, worden in meer dan 100 landen gebouwen oranje belicht, en ook Zwolle doet hieraan mee. Elwin Foppen, beleidsadviseur huiselijk geweld bij gemeente Zwolle, vertelt dat het belangrijk is om aandacht te vragen voor alle soorten geweld tegen vrouwen en meisjes. “Het is niet iets van de laatste jaren of maanden, het is problematiek die al veel langer speelt. Niet alleen in Nederland, maar wereldwijd. Vrouwen en meisjes zijn al veel langer slachtoffers van geweld.”
Veilig, overal en altijd
Luca*, vrijwilliger bij UN Women Nederland, legt uit dat bijna de helft van de Nederlandse vrouwen sinds haar 15e te maken heeft met lichamelijk en/of seksueel geweld. “Er zijn verschillende vormen van geweld, denk aan seksueel overschrijdend gedrag en huiselijk geweld. Ook zijn er vormen van cybergeweld en eergerelateerd geweld, dat is een mix van vormen van intimidatie, dwang, psychisch en fysiek geweld gepleegd door eermotief.” Regionale cijfers zijn niet bekend. Maar wereldwijd hebben zo’n 736 miljoen vrouwen te maken gehad met fysiek en/of seksueel geweld, dat is bijna 1 op de 3. Ook zijn er wereldwijd in 2020, 81.000 vrouwen en meisjes vermoord door een partner of familielid, dat is elke 11 minuten.
Het thema van dit jaar Orange the World is ‘veilig, overal en altijd’, gericht op bewustwording. “Iedereen, dus mannen maar ook vrouwen, moeten bewust worden dat geweld tegen vrouwen en meisjes overal voorkomt. En iedereen kan wat doen. Grijp in als omstander, en neem initiatief om te praten over geweld tegen vrouwen en meisjes. Zorg dat je niet alleen maar toekijkt en afwacht, maar doe echt iets. Dus ook reageren op een vriend als die vrouwonvriendelijke opmerkingen maakt,” aldus Luca.
Misstanden en uitdagingen
Er zijn nog veel te veel misstanden rondom geweld tegen vrouwen en meisjes, geeft Foppen aan. “Het ergste is dat er ook nog gedacht kan worden van ‘het slachtoffer zal het wel uitgelokt hebben’, of ‘waarom ga je niet gewoon weg als iemand gewelddadig is’. Er kan gezegd worden dat het ‘aan jezelf zou liggen’, of ‘je moet dan ook niet iets bloots aan doen’. En hierdoor ligt het probleem bij de vrouw en wordt het geweld genormaliseerd. En dat moeten we als breed maatschappelijk probleem zien, dit is echt een stigma waar we vanaf moeten.” En dit oplossen kan wel legt Foppen uit, “dan moeten we daar aandacht aan besteden. Vrouwen en meisjes moeten zich gehoord en gezien voelen, moeten weten dat ze met mensen erover kunnen praten. Het is belangrijk om het vanaf een jonge leeftijd aan te kaarten. Dus hoe ga je met elkaar om, wat is wel normaal en wat is niet goed. Ik denk dat daar nog op te winnen valt.”
Maar omstanders moeten ook weten wat ze kunnen doen, legt Diet Groothuis uit. “Er is een handgebaar, die iedereen moet kennen. Het internationaal helpgebaar: je duim naar binnen vouwen over je handpalm, en je vingers eroverheen vouwen. En daarna doe je je vingers omhoog en weer omlaag. Heel simpel maar wel goed om te weten.” Groothuis kaart aan dat mensen elkaar in de gaten moeten houden, moeten praten met elkaar. “En als je twijfelt over of iemand huiselijk geweld ervaart, neem contact op. Met Veilig Thuis bijvoorbeeld, of probeer rustig, met diegene in kwestie, het erover te hebben.”
Het gevaar ligt volgens Foppen bij het verdwijnen van het thema na deze weken. “Het moet niet alleen deze weken bespreekbaar zijn, maar altijd. Dus laat het niet naar de achtergrond verdwijnen, blijf praten en houd het onderwerp op de kaart. Het wordt dan steeds makkelijker voor slachtoffers om erover te praten,” aldus Foppen.
De grootste uitdaging zit, volgens Groothuis, vooral in het feit dat mannen geen idee hebben. “Afgelopen zaterdag deed ik mee aan een actie van Orange the World en toen hadden we een VR-bril op, waarin zich een filmpje afspeelde. Het was een meisje die uitging, ze had het leuk met haar vriendinnen, maar tijdens het pakken van de fiets werd ze lastiggevallen. Het was dreigend, maar niet extreem. En alle mannen schrokken, want zij weten niet hoe het voelt. Maar elke vrouw weet wel hoe het voelt.” Dus, zegt Groothuis, “we moeten het voortdurend op de agenda plaatsen, we moeten het vertellen, en vertellen en vervolgens opnieuw alles vertellen.”
Ervaar je huiselijk geweld of vermoed je dat iemand huiselijk geweld ervaart? Bel Veilig Thuis: 0800-2000. Ervaar je geweld op straat en voel je je niet veilig? Bel altijd de politie: bel 112.
*Achternaam onbekend
