DEVENTER – Wat zijn de basisvaardigheden en hoe belangrijk zijn ze nou eigenlijk? Jacob Draaijer die zelf laaggeletterd is ziet de toekomst niet al te rooskleurig voor laaggeletterden. Als subsidies verdwijnen kunnen minder mensen meekomen in de samenleving volgens hem. Ook docente Patricia Poelmann is angstig over de toekomst.

Taalachterstand stijgt, hulp verdwijnt

DEVENTER- In Nederland hebben 3,3 miljoen mensen moeite met taal en/of rekenen, dat blijkt uit een publicatie van Programme for the International Assessment of Adult Competencies (PIAAC) eind 2024. Uit deze cijfers blijkt een toename van 0,8 miljoen in een jaar, wat vraagt om een daadkrachtige aanpak. Het nieuwe kabinet heeft in haar plannen aangekondigd om juist te bezuinigen op het onderwijs. Zo ook het volwassenenonderwijs, waar juist laaggeletterden baat bij hebben.

Instanties zoals bibliotheken en andere onderwijsinstellingen zijn angstig. ‘’We zullen dan ook op ons aanbod moeten gaan bezuinigen’’, aldus Patricia Poelmann die les geeft bij het taalcafé in de wijk Keizerslanden. Dit betekent dat het huidige niveau van ondersteuning niet verder kan worden uitgebreid. Dat kan grote gevolgen hebben. ‘’Mensen hebben niet door hoe belangrijk taal is voor de participatie in de samenleving. Mensen hebben minder kans op een baan en komen ook tekort in sociale interactie’’, zegt Poelmann.

Onder de laaggeletterden zelf heerst er veel schaamte. Deze schaamte weerhoudt hen er vaak van om hulp te zoeken, waardoor zij vastlopen in hun persoonlijke en professionele ontwikkeling. Als cursussen en bijeenkomsten verdwijnen voor de diegene die het nodig hebben, kunnen ze niet verder leren en staan ze stil. “Iedereen moet op elke leeftijd nog kunnen leren’’, stelt Jacob Draaijer, hij is zelf laaggeletterd en heeft veel ondersteuning gehad van het taalcafé. Als er verder wordt bezuinigd, dreigt de kloof tussen laaggeletterden en de rest van de samenleving alleen maar groter te worden.

DEVENTER – Taal kan veel invloed hebben op je gezondheid. Wanneer iemand moeite heeft met lezen en schrijven, kan dit de toegang tot zorg bemoeilijken. Het begrijpen van medische informatie, invullen van formulieren of communiceren met zorgverleners kan een uitdaging zijn. Daphne Riphagen, wijkverpleegkundige in Keizerslanden komt deze mensen dagelijks op haar route tegen.

Redactionele verantwoording brongebruik

Video-item

Voor het video-item heb ik twee mensen geïnterviewd. Ik heb voor Patricia Poelmann gekozen, omdat zij coördinator is van DigiTaalhuis. Het DigiTaalhuis is een samenwerkingsverband van organisaties dat zich inzet voor participatie en zelfredzaamheid van inwoners door het vergroten van basisvaardigheden. Daarnaast is zij docente bij het taalcafé op Keizerslanden, waar de video ook is opgenomen. Ik heb haar gevonden door te zoeken op taalcursussen en kwam toen vrij snel bij Poelmann uit. Door al eerder te bellen met Patricia ben ik in contact gekomen met Jacob Draaijer. Hij is zelf laaggeletterd en is daarom een goede bron, omdat hij uit eigen ervaring kan spreken. Hij heeft kennis over obstakels is het dagelijks leven. Daarnaast heeft hij een brede kennis over wat er mogelijk is om de taalvaardigheid te verbeteren.

Audio-item

Voor dit item heb ik ook twee mensen geïnterviewd. Niels Bakker is beleidsadviseur bij het Programma Meedoen bij gemeente Deventer. Niels is verantwoordelijk voor diversiteit en inclusie, laaggeletterdheid en buurthuizen. Ik heb hem benaderd via de afdeling communicatie van de gemeente Deventer. Hij kan mij meer vertellen over het beleid en hoe dat in de toekomst gaat veranderen. Daarnaast heb ik Daphne Riphagen geïnterviewd. Zij is wijkverpleegkundige in Keizerslanden. Ik heb haar gevonden via het werk van mijn moeder die ook actief is in de zorg. Zij komt laaggeletterden dagelijks tegen op haar route en zij kan dus goed uitleggen wat voor invloed laaggeletterdheid heeft op de gezondheid.

Nieuwsbericht

In mijn nieuwsbericht heb ik het onderzoek van PIAAC gebruikt, voor alle cijfers. Daarnaast heb ik quotes uit mijn video-interview gehaald over het onderwerp, waarin betrokkenen hun persoonlijke ervaringen en zorgen delen.