Lachen zonder schaamte, dat is wat tandarts Sharief Tairie wil voor al zijn patiënten. Met zijn deelname aan het Dentist For Humanity-project heeft hij talloze dak- en thuislozen in Amsterdam geholpen met hun gebit – geheel kosteloos. “De reden dat ik tandarts ben geworden, is om mensen te helpen. Geld was voor mij slechts een bijzaak.”

Zeven jaar lang opende Sharief iedere zondag de deuren van zijn praktijk voor mensen met een slecht gebit en een kleine portemonnee. Waar andere praktijken die deelnamen aan het project slechts een paar uur per week hun deuren openden, maakte Sharief er een volledige dag voor vrij. Dat bracht veel drukte met zich mee. “Ik ging van vrijwillige tandarts naar praktijkhouder en moest ineens alle zorgkosten van kwetsbare patiënten declareren. Ik veranderde van vrijwilliger in ondernemer, met alle tussenliggende stappen erbij.”

Niet het wiel opnieuw uitvinden

Al tijdens zijn studie aan het Academisch Centrum Tandheelkunde wilde Sharief iets betekenen voor mensen die het minder hebben. Tijdens een hoorcollege aan de Vrije Universiteit in Amsterdam greep hij zijn kans om in gesprek te gaan met de oprichter van de Muslim Student Association (MSA), een organisatie die opkomt voor de belangen van islamitische studenten. “Hij was op de universiteit om te spreken over het omgaan met tegenslagen. Na zijn toespraak kreeg ik vijf minuten om hem persoonlijk te spreken. Ik vroeg hem hoe ik zelf zoiets groots kon opzetten en zijn antwoord was simpel: ‘Ga niet het wiel opnieuw uitvinden. Werk samen met organisaties die hier al ervaring in hebben.'”

Geïnspireerd door dit advies nam Sharief contact op met een daklozenorganisatie, die enthousiast meewerkte. Zij hielpen hem om in contact te komen met dak- en thuislozen in de regio. Zo begon het project te groeien.

Met de groei kwamen echter ook hogere kosten en meer complexiteit, waardoor Sharief nog meer samenwerkingen moest aangaan. “Dat was het mooie aan het werken met meerdere stichtingen. Doordat ik met drie organisaties samenwerkte, konden we de kosten verdelen. Als een patiënt zes vullingen en een zenuwbehandeling nodig had, berekende ik simpelweg de huurkosten voor twee uur behandeltijd plus de materiaalkosten. Dat dienden we in bij de stichtingen. Omdat wij zelf ook een stichting waren, hoefden we geen belasting of btw af te dragen, waardoor we de kosten drastisch konden verlagen. Waar een behandeling normaal 1.300 euro kost, konden wij het voor slechts 100 euro doen.”

Stank voor dank

Sharief was niet de enige die gratis mondzorg bood aan kwetsbare mensen. Ook andere praktijken maakten wekelijks een paar uur vrij voor dak- en thuislozen. Maar een veelvoorkomend probleem was het hoge verzuim van deze patiënten. “Veel tandartsen openden hun praktijk bijvoorbeeld op donderdag of vrijdag tussen vier en vijf, maar regelmatig kwamen patiënten niet opdagen. Dat werd door veel tandartsen ervaren als ‘stank voor dank’. Je kunt je voorstellen dat als er drie keer op rij niemand verschijnt, tandartsen besluiten die uren liever in te zetten voor betalende patiënten.”

Ook Sharief had hiermee te maken. “In het begin liepen wij hier veel tegenaan. Daarom hebben we samen met de stichtingen strenge maatregelen ingevoerd. We vertelden patiënten dat ze verplicht waren af te bellen als ze verhinderd waren. Wie zonder afmelding niet kwam opdagen, mocht nooit meer terugkomen. Door deze harde regel kwam verzuim bijna niet meer voor. Sterker nog, mensen kwamen vaak een halfuur te vroeg. Natuurlijk begrijpen we dat veel van onze patiënten moeite hebben met structuur en punctualiteit, maar na een half jaar wist iedereen hoe strikt de regels waren. Ze beseften dat niet opdagen gevolgen had.”

Het begin van een revolutie

Shariefs werk bleef niet onopgemerkt. Door de jaren heen deelde hij af en toe updates over zijn project op social media, wat veel positieve reacties opleverde. Een van zijn eerste patiënten zei ooit tegen hem: “Jullie zijn een revolutie aan het starten.”

Zelf had Sharief dat lange tijd niet door. “Pas toen ik door COVID-19 tijdelijk moest stoppen met behandelen, zag ik hoeveel impact het project had. Meer tandartsen begonnen zich in te zetten voor kwetsbare patiënten.” Zo kwam hij zelfs in contact met een oud-studiegenoot van het Academisch Centrum Tandheelkunde. “Een Afghaanse oud-klasgenoot zag mijn berichten op social media en vond het initiatief zo mooi dat hij het zelf ook is gaan doen. Elke zondag opent hij nu zijn praktijk om dak- en thuislozen te helpen met hun gebit.”

Voor Sharief was dat een bijzondere verrassing. “Het begon als iets kleins, maar ik heb geleerd dat als je één persoon helpt, de impact al enorm kan zijn. Je weet nooit wat dat met hun hart doet.”

‘Ik ben ermee opgegroeid’

Ook nadat hij stopte met Dentist For Humanity, bleef Sharief zich inzetten voor mensen in nood. Vorig jaar richtte hij de Qamar Foundation op, een stichting die voedsel, kleding, schoon drinkwater en onderwijs biedt aan slachtoffers in Afghanistan. Zijn drang om anderen te helpen is diepgeworteld in zijn jeugd. “Ik denk dat mijn geloof, mijn ouders en mijn opvoeding een grote rol hebben gespeeld in wat ik doe. Toen mijn ouders vluchtten uit Afghanistan en wij net in Nederland aankwamen, was er een vrouw genaamd Paula die mijn moeder hielp in de supermarkt. Mijn moeder sprak geen Nederlands en wist niet wat er op de verpakkingen stond. Paula heeft ons later geholpen met nog veel meer: van het leren van de taal tot het begrijpen van westerse omgangsvormen.”

Daarnaast waren zijn ouders altijd bezig met het helpen van anderen. “Ze ondersteunden familieleden in Afghanistan die al maanden niet hadden gegeten. Vanaf dat ik me kan herinneren, heb ik altijd mensen om me heen gehad die klaarstonden voor een ander. Of het nu mijn ouders waren of oma Paula, ik ben er gewoon mee opgegroeid.”