De afgelopen jaren gaan de protesten in ons land er erg heftig aan toe. Van boeren die de snelwegen blokkeren, tot klimaatactivisten. Ons land is verdeeld en het lijkt erop dat veel actiegroepen zich niet gehoord voelen. De afgelopen paar weken was het ook onrustig rondom de pro Palestina beweging. Studenten bezetten universiteiten en vernielen spullen. De ME werd zelfs ingeschakeld, waarna de Tweede Kamer een debat heeft gevoerd over de mate van ingrijpen tijdens de protesten. Er zijn veel vragen over de protesten en de mate waarin geprotesteerd mag worden. Wij vroegen 5 mensen wat zij vinden van de demonstraties.
- Lea Shug – Ze heeft meegedaan met ‘Christopher Street Day’ in Saarbrücken in Duitsland. Dit is een jaarlijkse LGBTQ+-demonstratie, waarbij mensen opkomen voor de rechten van LGBTQ+-mensen en tegen discriminatie en uitsluiting.
“Ik denk dat sommige protesten zeker te ver gaan, vooral de protesten tegen klimaatverandering. Deze protesten hebben een punt bereikt, waarop ze echt uit de hand lopen. Ik denk dat protesten in het algemeen erg belangrijk zijn om mensen bewust te maken van de problemen in de samenleving, maar sommige dingen die plaatsvinden bij protesten zijn echt onnodig. Jezelf op straat vastlijmen of kunst vernielen in een museum, heeft namelijk niets te maken met het demonstreren. Ik denk dat dit soort acties, mensen juist nóg bozer maakt, in plaats van dat ze zich bewuster worden van het probleem. De ‘Christopher Street Day Parade’ waar ik ben geweest, is een perfect voorbeeld van hoe een demonstratie er óók uit kan zien: zonder geweld of vernielingen. Het was mooi om te zien hoe vele mensen meededen en stonden te kijken naar de parade, omdat ze de ‘queer’ gemeenschap steunen.”
- Merle Meijerink – Ze ging tijdens de boerenprotesten met de trekker naar Den Haag om te demonstreren
“De maat is vol. Met dat gevoel ging ik des tijds naar Den Haag. Ik had het gevoel dat boeren voor van alles werden beschuldigd terwijl wij jarenlang al hebben verduurzaamd en uitstoot hebben gereduceerd. Ik snap dat als ik met de trekker op de snelweg zit, dat dat voor automobilisten vervelend is. Maar als dat het ergste is?! Ik vind dat nog een redelijk publieksvriendelijke actie. Voor mij ligt de grens bij het verstoren van de publieke veiligheid. Bijvoorbeeld de obstakels die midden op de snelweg zijn gedumpt, zoals fikkende hooibalen en zand. Dat gaat in mijn ogen een stap te ver. Als iemand daar bovenop knalt, vergeef ik mezelf dat nooit. Ik heb me daar ook van gedistantieerd.”
- Bert Klandermans – Emeritus hoogleraar sociologie
“Een demonstratie is een communicatiemiddel, een manier om aan de politiek te laten weten dat er iets niet goed gaat. We zien inderdaad dat demonstraties steeds gewelddadiger worden, maar dat is eigenlijk niet goed voor het onderwerp waarop de demonstratie gevoerd wordt. Als een demonstratie gewelddadig is, gaat het daarover. En niet meer over de reden waarom er gedemonstreerd wordt. Dat zien we heel erg bij de campusprotesten en bij klimaatdemonstraties. Wat wel fascinerend is om te zien, is dat klimaatdemonstranten veel minder steun krijgen in de publieke opinie dan de boeren, terwijl ze allebei hetzelfde demonstratiemiddel gebruiken, namelijk een weg blokkeren. Maar uiteindelijk brokkelt steun voor gewelddadige demonstraties af.”
- Peter Kodde – Deskundige op het gebied van activisme en campagne voeren
“Mensen doen alsof dit soort demonstraties iets van de afgelopen paar jaar is, maar dat is helemaal niet zo. Door de gehele geschiedenis heen zie je periodes waarin er meer of heftiger geprotesteerd wordt. Dit is volkomen normaal en zelfs goed dat het gebeurt. Protesten en demonstraties zijn immers onderdeel van de democratie die we in Nederland hebben. Ze spelen een grote rol in sociale veranderingen. Denk bijvoorbeeld aan de kraakbeweging in de jaren ’70 en ’80. Deze beweging was zeker niet mild en leidde tot grote veranderingen in het woningbeleid. Net zoals toen, hebben ook de huidige protesten het potentieel om dingen te veranderen in positieve zin.”
- Hannah Prins – Klimaatactiviste en auteur van het boek ‘Je bent jong en je wil wat toekomst’
“Er zit wel een verschil in klimaatdemonstraties en boerenprotesten, klimaatdemonstraties zijn eigenlijk altijd vreedzaam, terwijl er bij de boerenprotesten veel geweld wordt gebruikt. Een boerenprotest zoals we die gezien hebben met het blokkeren, vernielen van de snelwegen en onveilige situaties creëren, is geen protest. Dat is namelijk verboden. Ik vind dus ook dat daar de grens ligt. Je moet wel aandacht trekken voor het onderwerp, anders kom je niet in de media. Maar geweld gebruiken is not done.”