Begin dit jaar werd de Nederlandse rapper Akwasi het slachtoffer van grove beledigingen en discriminatie op het sociale mediaplatform ‘X’, voorheen bekend als Twitter. De aanleiding voor de haatreacties was zijn verschijning in het populaire televisieprogramma “De Slimste Mens”. De rapper besloot daarom het platform te verlaten. Deze gebeurtenis wierp opnieuw een schijnwerper op de controverse rondom X, die sinds de overname door Elon Musk steeds vaker in opspraak raakt.
Sinds Musk het bedrijf heeft overgenomen, zijn er al meerdere vergelijkbare incidenten gemeld. Verschillende bronnen melden een toename van seksistische, racistische, discriminerende en haatdragende taal op het platform sinds Musk aan het roer staat.
Pim van den Berg, die zich in zijn podcast buigt over thema’s als racisme, seksisme en machtsongelijkheid, wijst op het gebrek aan controle sinds Musk’s overname. “Het is aantoonbaar dat haatdragend taalgebruik, racisme, antisemitisme en vrouwenhaat is toegenomen op X. De institutionele bescherming van kwetsbare groepen en de controle op haatdragende berichten zijn afgenomen sinds de overname. Musk heeft een groot deel van het personeelsbestand ontslagen, inclusief teams die zich bezighielden met het beschermen van gebruikers en het modereren van berichten.”
“Het is nu makkelijker dan ooit om verschrikkelijke dingen te plaatsen en te zeggen op dat medium”, vervolgt Van den Berg. “Helaas ligt de oplossing niet bij de technologie. X zou moeten investeren in contentmoderatie, maar dat kost geld wat X nu niet heeft.” Hij benadrukt ook het gevaar van een platform van deze omvang in handen van één persoon.
Docent recht Edwin Vaartjes van Windesheim vertelt dat het een juridische uitdaging is om de haatreacties op X aan te pakken. “Het lijkt mij hartstikke lastig om haatdragend taalgebruik als dit juridisch tegen te gaan omdat je te maken hebt met een Amerikaans bedrijf”, zegt Vaartjes. Hij wijst op de beperkte mogelijkheden van het Nederlandse rechtssysteem om op te treden tegen dergelijke uitingen op een platform dat onder Amerikaanse rechtspraak valt.
De vraag naar de verantwoordelijkheid van Musk en de haalbaarheid van juridische stappen tegen X blijft echter een punt van discussie. “Het is vergelijkbaar met fietsendiefstal”, merkt Vaartjes op, “iedereen vindt dat het niet zou mogen, maar het heeft niet de hoogste prioriteit voor politie en justitie.”
Het blijft een uitdaging om een evenwicht te vinden tussen vrijheid van meningsuiting en het bestrijden van haatdragende taal op online platforms zoals X. Met de groeiende kritiek lijkt het er echter op dat er meer druk zal komen te liggen op Musk en X om maatregelen te nemen om deze problemen aan te pakken.