Anne Terpstra is één van de beste mountainbikers van Nederland. De 33-jarige Zeelandse kan teren op twee wereldbekerzeges, een zilveren medaille op het WK van 2021 en liefst zes nationale titels. Maar terwijl ze de successen aaneenreeg, speelden mentale problemen haar naast de fiets geregeld parten. De weg richting de top van de mountainbikewereld verliep niet zonder slag of stoot voor de geroutineerde fietsster. “Uiteindelijk draait het vooral om de fysieke prestaties, maar het mentale aspect heeft een grote stempel op mijn carrière gedrukt.”
Terpstra’s wieg stond in Zierikzee, een stad in Zeeland met zo´n twaalfduizend inwoners. Hier maakte ze voor het eerst kennis met de sport die haar twee decennia later nog steeds heel dierbaar is. De mountainbikevlam sloeg over toen haar twee jaar jongere broer, Rien Terpstra, aan het fietsen was geslagen. “Toen hij (Rien) acht jaar was, begon hij met mountainbiken. Ik was toen nog zo jong, dat ik iedere keer mee moest om hem daarheen te brengen. Na verloop van tijd dacht ik: ‘Dit is leuk, dit wil ik ook’. Zo is het ontstaan”, vertelt Terpstra.
Inmiddels is broer Rien gestopt met fietsen, terwijl Anne vandaag de dag furore maakt op het wereldtoneel. Hoewel de veelvoudig Nederlands kampioene al snel haar talent etaleerde in de junioren- en beloftecategorieën, had een profcarrière niet altijd de hoogste prioriteit. “Eigenlijk tot en met mijn eerste profjaar bleef ik ernaast studeren”, vertelt Terpstra, die een bachelor geneeskunde afrondde. “Maar uiteindelijk bleek dit niet te combineren en heb ik na de Spelen van 2016 in Rio besloten om een studiepauze in te lassen. Inmiddels zie ik mij die Master ook niet meer halen, de kans is groot dat ik binnen deze business actief blijf.”
Mentale problemen
Vanaf het moment dat Terpstra besloot als full-prof door het leven te gaan, ging het snel. In 2016 sloot ze zich aan bij ‘Ghost’, een Duits mountainbiketeam. Zij hielpen haar verder op weg in haar ontwikkeling en zodoende besloot ze niet veel later zelfs te verhuizen naar Duitsland om nog nauwer samen te werken met het team. In de daaropvolgende jaren behaalde ze legio successen, maar ondanks dat stak Terpstra niet altijd even goed in haar vel. Mentale problemen vormden lange tijd een soort rode draad door haar leven. “Ik heb er jarenlang last van gehad, maar was nooit in staat om een langdurige oplossing te vinden. Ik vond wel steeds kleine dingetjes. Het voelde lange tijd alsof ik het kwartje vasthad, maar niet wist hoe ik mijn vingers moest openen.”
In 2021 stelde een psycholoog dysthymie vast bij Terpstra. Oftewel: chronische somberheid. Deze diagnose betekende tevens het begin van het einde van de mentale problematiek. “De psycholoog heeft mij precies de laatste dingen geleerd die ik nodig had. Toen ik het eenmaal begreep, kon ik het ook vrijwel direct toepassen. Het was bijna alsof het van de één op de andere dag overging. We zijn inmiddels drie jaar verder en ik ben niet meer bang dat het terugkomt”, vertelt een openhartige Terpstra.
Successen in Andorra en Zuid-Afrika
Naast de vele nationale titels, behaalt Terpstra ook geregeld succes op mondiaal niveau. In 2019 won ze haar eerste wereldbekermanche, in Andorra. “Dat was een prachtig moment. Gek genoeg voelde ik die avond van tevoren al dat ik zou winnen. Dat is best bijzonder, want dat had ik hiervoor nog nooit gedaan.” Tegelijkertijd geeft ze ook aan dat ze zich op dat moment nog niet helemaal klaar voelde om zo’n triomf te behalen. “Mentaal voelde ik me nog niet klaar om die wedstrijd te winnen, het overkwam mij een beetje. Daarom vind ik het ook zo mooi dat ik dezelfde wedstrijd drie jaar later nog een keer won, om de cirkel rond te maken. Toen voelde ik me er wel echt klaar voor.”
Dit jaar was Terpstra, samen met teamgenote Nicole Koller, de beste tijdens de Cape Epic. Een prestigieuze achtdaagse mountainbikewedstrijd door de woestenij van Zuid-Afrika. Een niet-verwachte, maar desondanks zeer welkome triomftocht. “We hadden niet verwacht dat we zo competitief zouden zijn. Maar het liep eigenlijk heel goed en dat we daar dan winnen is natuurlijk fantastisch.” Een marathonwedstrijd als de Cape Epic vergt wel iets anders van de coureurs ten opzichte van een doorsnee evenement. “We sliepen in een camper, op onze eigen campingplek. De laatste twee dagen sliepen we weer in een normaal bed, dat was zó fijn. Maar het was een fantastische ervaring. Dit is voor iedere mountainbiker echt een bucketlist-ding”, aldus Terpstra.
Parijs 2024 als hoofddoel
Na de wedstrijd in Zuid-Afrika, richt Terpstra haar pijlen nu vol op een bomvolle zomer. Met onder meer het WK op de planning, maar, belangrijker nog: de Olympische Spelen. Op de Spelen van Tokio in 2020 werd Terpstra vijfde, ze hoopt die uitslag te kunnen overtreffen. “Het parcours is leuk en het moet mij denk ik wel goed liggen. Ik zal er alles aan doen om daar op mijn best aan de start te staan en hoop dan dat ik een nog beter resultaat dan vier jaar geleden kan behalen.”
Op 33-jarige leeftijd kan Terpstra nu al terugkijken op een mooie carrière, maar ze denkt vooralsnog niet aan stoppen. “Ik vind het fietsen nog altijd superleuk en heb nog een grote lijst aan dingen die ik wil afstrepen voordat ik mijn fiets aan de wilgen hang. Als ik gestopt ben met topsport, hoop ik er ook nog een extra jaar aan vast te plakken met alle leuke wedstrijden die anders nooit in een seizoen passen. Er zijn nog veel verschillende disciplines die ik wil ontdekken. Maar voor nu ligt de focus nog op de mountainbike en wil ik daar alles uit mezelf halen.”