Uit een studie door Noorweegse en Oekraïense seismologen is gebleken dat metingen van seismometers gebruikt kunnen worden voor het registreren van explosies in het conflictgebied Oekraïne. Dit meldt het KNMI in een persbericht. Seismometers worden veelal gebruikt bij aardbevingen, maar in deze omstandigheid voor explosies. De metingen van de seismometers geven een objectief beeld van het conflict.
Seismometers kunnen de explosies meten door de trillingen die de aarde doorgaan tijdens de explosie. Een deel van die trillingen bevinden zich boven het aardoppervlak en voortplanten zich als geluidsgolven. De trillingen binnen de aarde worden op dezelfde manier gemeten als bij een aardbeving. Door die trillingen te analyseren hebben de onderzoekers een methode ontwikkeld waarmee ze de locatie en tijd van de explosies kunnen achterhalen. De instrumenten die in het conflictgebied worden gebruikt staan daar ter verificatie van het kernstopverdrag. Dat verdrag houdt in dat kernproeven voor ieder land op aarde verboden zijn. Het KNMI controleert in Oekraïne of dit verdrag wordt nageleefd.
Die meetgegevens bieden ook andere opties, zo kunnen ze inzicht bieden in mensenrechtenschendingen in oorlogstijd. En daarbij kunnen de metingen ook hulp bieden bij de opruiming en in kaart brengen van niet ontplofte munitie. Seismoloog Läslo Evers van het KNMI legt dit uit. ‘De niet ontplofte munitie kan worden opgespoord met seismische methoden, die technieken worden op dezelfde manier toegepast als bij echografie.’ Echografie houdt in dat geluidsgolven worden gebruikt om bij de mens weefsels en organen in beeld te kunnen brengen. ‘Met geluidsgolven kan in het menselijk lichaam gekeken worden en een zelfde manier kan er ondergronds gekeken worden met seismische methoden,’ aldus Evers.