Het grote personeelstekort, het hoge ziekteverzuim en zzp’ers die een vast contract mijden, zorgen voor ernstige problemen in de gehandicaptenzorg. Hoewel er in 2024 190 duizend arbeidskrachten actief waren in de gehandicaptenzorg kampte de sector met een tekort van ruim achtduizend werknemers. “In 30 jaar tijd heb ik deze tekorten nog nooit meegemaakt, en het ziet ernaar uit dat deze situatie met de tijd erger wordt.”
De uitdagingen van dagelijkse roosters
“Ik heb bijna iedereen op de locatie zien komen en gaan.” vertelt Anne Jansen, werkend bij Philadelphia met een brede glimlach. “Ik ben onderaan de ladder begonnen als stagiaire en ben inmiddels verantwoordelijk voor alle roosterzaken van de gehele locatie en dagbesteding.” Haar jarenlange ervaring binnen de organisatie heeft haar niet alleen een brede kennis van het werkveld opgeleverd, maar ook een sterke band met collega’s en cliënten. “Omdat ik zelf alle stappen heb doorlopen, begrijp ik de uitdagingen waar mijn collega’s dagelijks mee te maken hebben. Dat helpt enorm bij het maken van een goed rooster.” Toch is het steeds lastiger om alle diensten gevuld te krijgen. “Het personeelstekort maakt het soms een flinke puzzel, en dat zorgt voor veel druk op het team.”
Hoe financiële beperkingen de gehandicaptenzorg beïnvloeden
Ook financiële beperkingen spelen een grote rol in het vervullen van alle diensten. “Cliënten krijgen van het CIZ een indicatie toegewezen, maar bij elkaar zijn deze middelen niet toereikend genoeg om lange diensten in te kunnen zetten.”, zegt Anne. Dit tekort aan financiële middelen dwingt de organisatie om creatief om te gaan met de personeelsplanning. “Soms moeten we schuiven met uren of meerdere korte diensten inzetten om binnen het budget te blijven.” legt Anne uit. “Maar dat zorgt er voor dat werknemers veel dagen moeten werken om aan hun uren te komen, wat de werkdruk aanzienlijk verhoogt.” De samenhang van vele uren werken en de lage lonen werkt niet mee aan de stimulering van de gehandicaptenzorg. “Het wordt steeds moeilijker om mensen enthousiast te houden voor dit werk als je bedenkt hoeveel je moet werken voor relatief lage lonen en hoge werkdruk.”
Zzp’ers: De Voor- en Nadelen voor de Zorg
“Bij ziekte van een werknemer bel ik een uitzendbureau om een zzp’er de diensten van de werknemer op te kunnen vullen.”, zegt Anne. Hoewel zzp’ers een fijne oplossing bieden voor personeelstekort heeft het ook wat negatieve kanten. “Zzp’ers verrichten goede taken wat betreft het verzorgen van de cliënten, maar zodra het neerkomt op de langdurige taken zijn zij aanzienlijk minder betrokken dan het vaste personeel.”, vertelt Anne. “Dit zorgt ervoor dat deze taken blijven liggen bij het vaste personeel, waardoor hun werkdruk verhoogd.” Het werken in loondienst is voor zzp’ers niet aantrekkelijk door onder meer lagere lonen en minder vrijheid. Zzp’ers worden soms maanden lang ingezet en weigeren in loondienst te komen wat problemen veroorzaakt voor organisaties/bedrijven. Vanaf 1 januari heeft de belastingdienst aangekondigd scherper te controleren op zogenoemde ‘schijnzelfstandigheid’. Dit gaat er uiteindelijk voor zorgen meer zzp’ers in loondienst te krijgen. “Philadelphia is heel blij met deze scherpere controles. We hopen hierdoor meer werknemers in dienst te krijgen, waarmee de werkdruk van de werknemers verlaagd wordt.”, vertelt Anne. “We moeten echt investeren in de wervingscampagnes voor vast personeel en zorgen dat we een werkomgeving bieden waarin mensen langer willen blijven. Als we meer mensen in vaste dienst kunnen krijgen, kunnen we de continuïteit van de zorg verbeteren en de werkdruk voor ons team verlichten. Dat is uiteindelijk de enige manier om het personeelstekort op lange termijn op te lossen.”
emmaelzinga