In natuurgebied Lauwersmeer werden afgelopen september 52 konikpaarden tijdelijk ondergebracht in afwachting van een definitieve bestemming. Maar die bestemming kwam er niet. In plaats daarvan werd eind november bekend dat Staatsbosbeheer de 28 hengsten naar het slachthuis had gebracht naar aanleiding van een agressieve plantensoort. Dierenactivisten en GroenLinks slaan alarm. Volgens dierenactivist Erwin Vermeulen, ‘Men wist dat ze daar niet konden blijven, om vervolgens de 28 hengsten te slachten.’
Eind november ontstond er veel ophef over de Konikpaarden in de Oostvaardersplassen. Staatsbosbeheer besloot de helft van de Konikpaarden naar de slacht te brengen vanwege een aanvallende plantensoort: de grote klis, een smakelijk hapje tot de plant in het najaar verandert in zaadbollen met stekelige haakjes. Dit zorgt voor tranende ogen, oogontstekingen en oogletsel bij de konikpaarden als de bolletjes vast haakt aan de vacht en hun manen. Volgens dierenactivist Erwin Vermeulen, is het slachten van de dieren niet alleen schandalig, maar onderdeel van een structureel probleem in het Nederlandse natuurbeheer. ‘We laten allerlei grote grazers los binnen hekken zonder de mogelijkheid om te migreren en zonder natuurlijke vijanden. Dat eindigt altijd met hongerdood, afschot of slachthuis’, stelt hij.
Als het aan GroenLinks had gelegen was er een verbindingszone gekomen tussen de Oostvaardersplassen en de Randmeren zodat herten, Heckrunderen en Konik paarden een groter leefgebied zouden hebben. ‘Dat is niet gelukt dus heeft de gemeente Noardeeast-Fryslan besloten achttien paarden te slachten, met uitzondering van tweeëntwintig merries en veulens, om zo verdere verspreiding van de aanvallende plant te voorkomen’, aldus Corina Straatsma.
De konikpaarden vervullen volgens hem bovendien een belangrijke ecologische rol in gebieden zoals de Oostvaardersplassen. Zo vertelt dierenactivist, Erwin Vermeulen, dat ze met hun graafgedrag het gebied open en het gras kort houden, wat gunstig is voor de overwinterende ganzen. Ook Corina Straatsma benadrukt het belang van de dieren. ‘Het zijn mooie dieren om te zien, dus ook voor de beleving en aantrekkelijkheid voor de bezoekers,’ aldus Corina Straatsma (Fractievoorzitter Groenlinks, provincie Flevoland). Straatsma pleit voor een structurele oplossing: een groter gebied voor deze grazers waarin de grazers kunnen migreren. Erwin Vermeulen sluit zich hierbij aan: ‘je moet geen dieren loslaten als je ze geen absolute vrijheid kan bieden.’
De toekomst van de paarden blijft daarmee onzeker. Zowel activisten als politici pleiten voor meer ruimte, natuurlijke migratiemogelijkheden en een beheer waarin ecologische balans vooropstaat. Zolang grote grazers in afgesloten gebieden zonder uitweg worden gehouden, zullen incidenten als deze blijven terugkeren. Wilde dieren benodigen de leefruimte die daarbij hoort – niets minder.
Herwin van der Voort 
Bram Brouwer