In steeds meer regio’s in Nederland kampen ouders met een tekort aan gastouderopvang. De vraag is groter dan het aanbod, en dit zorgt voor grote problemen bij zowel ouders als opvangorganisaties. Waarom zijn er zo weinig gastouders? Wie is verantwoordelijk voor dit tekort, en hoe moet het opgelost worden?
“We moeten ouders steeds vaker teleurstellen, omdat er simpelweg geen plek is,” vertelt Kelly, coördinator bij gastouderbureau OpvangTotaal. Volgens haar is het tekort structureel. “Er zijn te weinig gastouders en te veel zoekende ouders. De werkdruk is hoog, de administratieve eisen zijn zwaar en er staat weinig tegenover.”
Ook moeder en verpleegkundige Nadine van der Waal uit Zeewolde loopt tegen het probleem aan. “Mijn partner en ik werken allebei onregelmatig, en een kinderdagverblijf past niet bij onze werktijden. Maar een gastouder vinden lukt ons al maanden niet. Ik heb hierdoor noodgedwongen onbetaald verlof moeten opnemen.”
Kelly legt uit dat gastouders wel aan dezelfde strenge regels moeten voldoen als kindercentra, maar geen recht hebben op zaken zoals vakantiegeld, pensioen of ondersteuning bij ziekte. “Ze werken vaak alleen, vanuit huis, maar moeten net zoveel administratie doen als grote kinderopvangorganisaties. En dat zonder een team om op terug te vallen.” Dit zorgt ervoor dat gastouders hun bedrijf moeten stoppen, waardoor het tekort aan gastouders groter wordt.
Volgens Kelly probeert haar organisatie er alles aan te doen om nieuwe gastouders te werven: “We bieden opleidingen aan, helpen bij administratie en maken reclame op sociale media. Maar dat is niet genoeg. We zijn niet hun werkgever, dus we kunnen geen salarisstructuur of secundaire arbeidsvoorwaarden aanbieden. De bal ligt bij de overheid.”
Het kabinet werkt aan strengere regelgeving die vanaf 2026 ingaat. Volgens Kelly maakt dit de situatie nog dringender. “Denk aan verplicht scholing en coaching, of meer observatieformulieren invullen allemaal zonder extra tijd of vergoeding. Zo jaag je de laatste gemotiveerde gastouders ook nog weg.”
Nadine van der Waal maakt zich zorgen: “Ik wil blijven werken, maar ik weet niet hoe als ik mijn dochter nergens kwijt kan. De overheid roept dat ze werkende ouders wil helpen, maar daar merk ik nu niks van.”
Een oplossing ligt volgens De Vries in betere vergoedingen en minder regels: “Als gastouderopvang écht erkend wordt als volwaardige kinderopvang, mét uitzonderingen op administratief vlak, kunnen we het tij misschien keren. Maar zonder actie wordt dit tekort alleen maar groter.”
Bram Brouwer 
quintijnwermer