DEN HAAG – Het herstelproces rond de toeslagenaffaire raakt steeds verder in de knel. Een opmerkelijk gevolg is dat toeslagenouders vrijwel automatisch €15.000 ontvangen als de overheid te laat beslist over hun bezwaar, zelfs als zij niet direct zijn gedupeerd. Inmiddels liggen 9.300 zaken bij de rechter en komen er maandelijks 500 bij. Dat meldt De Volkskrant.
Volgens Georgina Kuipers, senior onderzoeker aan de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur, is de situatie symptomatisch voor een groter probleem. “Het is een combinatie van de ingewikkeldheid van het werk en de regels die daarvoor zijn gemaakt. Simpele regels zijn makkelijker toe te passen, maar de huidige complexiteit werkt vertragend.” Daarnaast speelt een tekort aan personeel een cruciale rol. “Er zijn simpelweg niet genoeg mensen om dat hele ingewikkelde werk goed te doen,” zegt Kuipers. Hoewel extra personeel en eenvoudigere regels voor de hand liggende oplossingen lijken, waarschuwt ze ook voor de financiële gevolgen: “Hoe makkelijker je geld uitkeert, hoe duurder het wordt.”
Econoom Jasper J. van Dijk van het Instituut voor Publieke Economie plaatst de financiële impact in perspectief. “We hebben het nu potentieel over 140 miljoen euro. Dat is veel geld, maar de overheid struikelt niet direct over zo’n bedrag. De financiën van de overheid zullen hierdoor dan ook niet direct in gevaar komen.” Volgens Van Dijk is het voor de overheid bovendien geen bewuste keuze om op deze manier geld uit te moeten keren. “Het is een onwijs complex verhaal. Als de overheid een betere oplossing had, was die vast allang doorgevoerd.”
Toch blijft de vraag of deze oplossing de juiste is. “Financieel gezien hoeven we ons hier nog geen zorgen over te maken,” stelt Van Dijk. “Een oplossing moet er wel komen, en op deze manier is die er. Alleen misschien niet op de meest gewenste wijze.”
Ondertussen maken rechtbanken zich grote zorgen over de groeiende stroom beroepszaken. De voortdurende druk op de rechtspraak en de hoge kosten roepen vragen op over fundamentele hervormingen. “Het wordt moeilijker voor specialisten om hun werk te doen op een logische en effectieve manier,” benadrukt Kuipers. “Dit is uiteindelijk een keuze van de politiek.”
Dong-Soo Kampjes