Het Eise Eisinga planetarium hoort sinds 19 september 2023 officieel bij de werelderfgoedlijst van Unesco. ‘Wij vinden de plaats op de werelderfgoedlijst echt verdiend’, zegt Sjoukje van Schalk, woordvoerder van het Eise Eisinga planetarium.
Als kind had Eisinga al interesse in wiskunde en sterrenkunde. Hij was zelfs zo leergierig dat hij als jonge man dikwijls vanuit Donrijp naar Franeker liep om daar de wiskundeboeken van Euclides te bestuderen. Eise Eisinga kwam samen met zijn vrouw Pietje Jacobs in 1768 als wolkammer in Franeker wonen.
De planetarium kamer is waar het allemaal om draait. Het model van de zon met de zes planeten (toen der tijd waren alleen Mercurius, Venus, Mars, Jupiter en Saturnus bekend) die er omheen draaien, werkt nog steeds. ‘Het oudste werkende planetarium, dat maakt het wel extra bijzonder’, zegt mevrouw Van Schalk. De vindingrijkheid van Eisinga en de instructies om het mechanisme te behouden hebben er voor gezorgd dat wij deze tot op de dag van vandaag kunnen beleven. En nu dat Unesco het goeie nieuws verkondigd heeft schiet de bekendheid van het planetarium de lucht in. ‘Daar zijn wij heel blij mee,’ zegt mevrouw Van Schalk, ‘dat we dit bijzondere stukje techniek met de wereld mogen delen’.
