AMSTERDAM – Door overbelasting van de genderzorg worden er bij de genderpoli van het Kennis en Zorgcentrum Genderdysforie tijdelijk geen nieuwe volwassen patiënten opgeroepen voor een intake.
Het Amsterdam UMC liet afgelopen week weten dat ze een tekort aan psychologen ervaren, en dat ze teveel transgender patiënten naar zich toe verwezen krijgen. Na het artikel van de NRC over de overbelaste genderpoli was er verwarring ontstaan of er een patiëntenstop is of niet. “Er is geen sprake van een patiëntenstop,” aldus Edith Verheul, persvoorlichter van het Amsterdam UMC. Om er voor te zorgen dat de interne wachttijden niet langer worden, plant het UMC dus tijdelijk geen intakegesprekken voor volwassen transgenderpatiënten meer in. Kinderen en jongeren tot 22 jaar worden nog wel opgeroepen voor intake. Volwassenen kunnen zich wel aanmelden voor de wachtlijst.
De genderpoli van het Amsterdam UMC is de grootste in Nederland. De wachttijden voor zorgaanvragers zijn daar jarenlang. Op de wachtlijst staan circa 1.000 kinderen en jongeren, en maar liefst 4.500 volwassen transgenderpatiënten. Hier komen maandelijks ongeveer 100 aanmeldingen bovenop. Deze lange wachtlijsten zijn niet alleen bij het Amsterdam UMC een probleem; in het hele land zijn de wachttijden bij genderklinieken jarenlang.
Volgens belangenorganisatie Transvisie zitten we in een situatie waarbij we zeker kunnen spreken van een crisis. “De wachttijden zijn echt onmenselijk,” laat Liora ten Brinke, woordvoerder van Transvisie weten. “Als je een volledig traject zou doorlopen, inclusief chirurgie, sta je zes en een half jaar op een wachtlijst.” Liora legt uit dat je bij het Amsterdam UMC momenteel zo’n vier en een half jaar moet wachten voordat je wordt opgeroepen voor een intakegesprek. Daarna kom je op een interne wachtlijst, die momenteel ook erg lang is. “Na een intakegesprek wacht je 13 maanden op een gesprek met een psycholoog.”
Volgens Liora trekt de groep transgenderpatiënten aan het kortste eind. “Bij iedere andere vorm van zorg zou iedereen het van de daken schreeuwen als de wachttijden zo lang zijn.” Ze ziet veel psychisch leed onder transgenderpatiënten. Volgens Liora is er te weinig aandacht voor de overbelaste transgenderzorg, terwijl deze zorg minstens net zo acuut nodig is als andere vormen van zorg. Om de crisis te verhelpen gaat het volgens Liora vooral over een opschaling van de capaciteit. “Er moet meer zorg beschikbaar komen en op korte termijn, want de doelgroep wordt niet kleiner.”
Foto door: Inti Tupac Liberman Ares
Jannemien Wensink 
lindekistemaker