Steeds meer beroemdheden spreken zich openlijk uit over hun cosmetische ingrepen. Van fillers tot neuscorrecties: waar dit onderwerp vroeger liever verschuild bleef, lijkt het taboe inmiddels doorbroken. Tegelijkertijd verscheen onlangs de film ‘The Ugly Stepsister’, waarin de grimmige gevolgen van een schoonheidsobsessie op gruwelijke wijze wordt weergegeven. Is het een goede ontwikkeling dat bekendheden eerlijk zijn over het veranderen van hun lichaam, op een onnatuurlijke manier? Of maken zij daarmee de drempel juist lager voor jongeren om onder het mes te gaan?
“Het wordt steeds normaler om iets aan jezelf te laten doen”, zegt Berend van der Lei, hoogleraar plastische chirurgie. “Met alleen je ‘eigen schoonheid’ ga je het niet redden als je tegenover ‘perfecte gezichten’ wordt gezet als model.” Volgens hem is het uiterlijk nog steeds doorslaggevend, vooral voor vrouwen: “Als je twee vrouwen hebt die allebei solliciteren voor de baan front-desk, dan zullen ze geheid de vrouw kiezen met het beste uiterlijk. Dat gebeurde vroeger, en dat gebeurt nu nog steeds.”
Toch is het schoonheidsideaal niet overal hetzelfde, benadrukt socioloog Sylvia Holla. “In de high end modewereld is een ogenschijnlijk ‘moeiteloos’ uiterlijk het ideaal: heel jong, lang en dun, zonder opvallende make-up,” legt ze uit. “Maar in de wereld van celebrities zien we een heel ander ideaal: sensueel, stereotiep vrouwelijk, met volle lippen en ronde vormen.” Holla vindt dat we niet moeten onderschatten hoe sterk we worden beïnvloed door beelden op sociale media. Ze benoemt dat we tegenwoordig voortdurend bezig zijn met onszelf, en anderen, te beoordelen. Daardoor is uiterlijk een belangrijk middel geworden voor onze zelfexpressie.
Of het positief is dat beroemdheden open zijn over hun ingrepen, daar verschillen de meningen over. Van der Lei denkt dat jongeren hierdoor juist minder snel in de perfectieval trappen, maar houdt zijn hart vast: “De kans is groter dat ze het een hele andere wending geven.” Hij verwacht dat jongeren gaan denken op een manier dat plastische chirurgie, en andere onnatuurlijke manieren van je uiterlijk veranderen, straks nog de enige manieren zullen zijn om erbij te horen. Holla kijkt er anders naar: “Wanneer celebrities eerlijk zijn én ook de nadelen benoemen, kan dat zorgen voor bewustzijn.”
En dus blijft de vraag: is deze openheid bevrijdend, of juist gevaarlijk? Van der Lei: “Als we kijken naar wat er vroeger al gebeurde, alleen maar om erbij te horen, dan zal het met alle nieuwe uitvindingen, technieken en onderzoeken van tegenwoordig misschien een slechte kant op gaan. Maar laten we daar niet op hopen.”