Door: Lars Hiddingh
Het gebruik van afslankmedicatie zoals Ozempic en Saxenda wordt steeds populairder. Maar terwijl de vraag groeit, slaat het NVIC alarm: het aantal vergiftigingen door deze middelen is in 2025 bijna verdubbeld, zo blijkt uit cijfers van het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC). De middelen, oorspronkelijk bedoeld voor mensen met ernstig overgewicht of diabetes, remmen de eetlust en brengen de bloedsuikerspiegel omlaag. Het ministerie van Volksgezondheid noemt de ontwikkeling zorgelijk en wijst op het belang van medische begeleiding.
Het is niet de eerste keer dat het aantal vergiftigingen door afslankmedicatie toeneemt; in 2024 was er namelijk ook al een flinke stijging ten opzichte van 2023. Volgens hoogleraar en hoofd van het NVIC Dylan de Lange komt dit vooral door ‘oneigenlijk gebruik’. “Dat zijn mensen die zonder overleg met een arts medicijnen gebruiken of deze online bij illegale apotheken kopen. Dat brengt veel gezondheidsrisico’s met zich mee,” zegt De Lange. “Denk aan misselijkheid, braken en hartkloppingen. In ernstige gevallen belanden gebruikers op de spoedeisende hulp.” De Lange benadrukt dat het gebruik van medicatie zonder overleg in het algemeen gevaarlijk is. “Je weet niet of de medicatie wel veilig is, wat de juiste dosering is en of deze wel geschikt is voor jou.”
Het ministerie van Volksgezondheid (VWS) deelt de zorgen van het NVIC. “Wij vinden de toename in het aantal vergiftigingen door afslankmiddelen een zorgelijke ontwikkeling,” aldus Karim Mostafi, woordvoerder van het VWS. Het ministerie benadrukt dat deze medicijnen alleen op recept verkrijgbaar zijn en dat medische begeleiding essentieel is, omdat er een grote kans op bijwerkingen bestaat. VWS stelt daarnaast dat de verantwoordelijkheid vooral bij de zorgverleners ligt. “Bij deze afslankmiddelen is het belangrijk dat patiënten worden begeleid door een zorgverlener, zeker omdat het per persoon sterk verschilt hoe iemand op de medicatie reageert en er een grote kans op bijwerkingen is,” zegt het VWS. Volgens het ministerie is het aan artsen om voor iedere patiënt het juiste behandelplan te bepalen.
De vraag is nu hoe de stijging in vergiftigingen kan worden tegengegaan. Volgens het VWS moet de illegale handel worden aangepakt, al zijn internationale afspraken daarvoor nodig. “We werken samen met onder meer de Douane, het OM en grote online platforms om illegale handel in geneesmiddelen tegen te gaan,” legt Mostafi uit. “Om de toename van online aankopen uit het buitenland te beperken, zijn internationale afspraken nodig, bijvoorbeeld met Europese collega’s.” Volgens het ministerie ligt een deel van de oplossing in betere voorlichting en striktere begeleiding van patiënten. “Wij gaan ervan uit dat artsen medicatie voorschrijven zonder consult geen goede zorg vinden, en dat apothekers geen middelen verstrekken die via buitenlandse websites zijn aangevraagd. Het is dus aan de beroepsgroepen om hiervoor duidelijke afspraken te maken.”

Bron: Pexels
