Van het overlijden van je huisdier tot het verliezen van een dierbare, iedereen heeft wel iets te vertellen over rouw. Rouwverwerking wordt vaak beschreven als een proces met verschillende fasen die mensen kunnen doorlopen: ontkenning, boosheid, onderhandeling, depressie en aanvaarding. Deze fasen vinden plaats na het verlies, maar hoe zit het met het verwerken van rouw terwijl iemand nog leeft? Sanne Brockhoff (21) is momenteel bezig met het opzetten van de korte film “Ik weet dat liefde lente is”, waarin ze deze vraag hoopt te beantwoorden.
Is dit je eerste eigen project?
“Ja. Ik was van de zomer op zoek naar rollen die ik wilde spelen, alleen vond ik niks wat mijn aandacht trok. Het duurde niet lang voordat ik dacht: “ik schrijf het zelf wel”. Na het schrijfproces ben ik het project in gaan dienen bij allerlei mensen en organisaties en is er leven in de brouwerij geblazen. Je zou kunnen zeggen dat ik per ongeluk in mijn eigen project ben gevallen.”
Vertel, waar gaat jouw korte film eigenlijk over?
“De film gaat over de 22-jarige Marthe. Ze besluit met haar vrienden een reis te maken naar de Franse Ardennen. Marthe heeft een ongeneeslijk zieke zus. Wanneer zij tijdens deze reis vraagt hoe het thuis allemaal gaat, krijgt ze te horen dat haar zus nog maar ongeveer een maand te leven heeft. We gaan vervolgens met Marthe mee in het proces van die laatste maand. Wat zijn dan bijvoorbeeld de laatste woorden die je aan iemand wil vertellen terwijl je eigenlijk niet verwacht dat die laatste woorden ooit gaan komen?”
Zou je meer willen vertellen over je eigen ervaring met rouw?*
“Een van mijn familieleden is langdurig ernstig ziek geweest door anorexia. Op een gegeven moment werd mij zelfs verteld dat we de begrafenis mochten gaan plannen, terwijl diegene nog in leven was. Dat is zo’n confronterend moment voor mij geweest, omdat ik niet wist wat ik met mijzelf moest. Je bent compleet machteloos in zo’n situatie. Je wilt zoveel, maar je kan niks. Ik kan niet aan een magische rem trekken en er is ook geen manier om het uit de weg te gaan. Het is nou eenmaal zo; dat gevoel van machteloosheid vond ik erg lastig.”
Een sterk gevoel van machteloosheid als ik het goed begrijp. Wat voelde je nog meer?
“Een schuldgevoel gepaard met heel veel liefde. Je houdt zielsveel van diegene, maar tegelijkertijd zit je ook gepaard met het idee: Ik blijf leven en jij niet meer.”
Is er iets wat jij toen graag anders had gezien?
“Iets wat mij destijds opviel is dat wanneer ik er iets over opzocht op sociale media, dat films over rouw altijd gaan over verdriet en verlies. Het (toenmalige) verlies van mijn familielid is meer dan dat. Het bracht mij levensdrift. Het liet mij ook inzien dat het leven best vergankelijk is, en dat je gebruik moet maken van alle tijd die je hebt.”
Als ik het goed begrijp ben je er dus wijzer uitgekomen?
“Het liet mij de mensen om mij heen extra waarderen. Zo’n situatie laat je heel erg zien op wie je kan terugvallen, wie er voor je zijn door dik en dun. Ik heb overigens wel het geluk dat mijn familielid de strijd heeft gewonnen en nog in leven is. Diegene heeft keihard geknokt om te blijven leven, maar voor veel Nederlanders, of eigenlijk iedereen over de wereld, is dit niet het geval.”
Hoe wil je dat mensen zich voelen bij het zien van jouw film?
“Ik wil dat mensen zich gezien voelen. Ik wil dat mensen zich gezien voelen wanneer ze in het rouwproces zitten, op wat voor manier dan ook. Ik vind het ook belangrijk dat mensen zich beseffen dat rouw geen proces is dat in vijf stappen valt te omvatten. Het is geen stappenplan van ontkenning, boosheid, onderhandeling, depressie en aanvaarding. Het is een super complex proces en daar mag je ook je tijd voor nemen; als je niet 1-2-3 van stap naar stap komt, is dat oké.”
Door: Fabian Hilgers
lottevankoningsveld