LEEUWARDEN, 6 december – “Alle leerlingen en studenten moeten de kans krijgen om de Friese taal te leren en te gebruiken zodat zij personen worden die met beide benen op de Friese bodem kunnen staan.” Dat vindt Albert Walsweer. Hij begint per 1 januari als bijzonder lector Friese Taal en Cultuur aan NHL Stenden hogeschool in opdracht van de Provincie Fryslân.
Walsweer zal onderzoek doen naar de kwaliteit van de Friese taal in het onderwijs. Het lectoraat is niet zomaar een standaard lectoraat, maar een bijzonder lectoraat. Dat betekent dat niet alleen de hogeschool, in dit geval NHL Stenden, de opdrachtgever is, maar ook een externe partij. Die externe partij is de Provincie Fryslân.
De provincie Fryslân, wat de officiële naam van Friesland is, stelt de komende vier jaar 18 miljoen euro beschikbaar om de doelen van het Taalplan Frysk 2030 te realiseren. Eke Folkerts, gedeputeerde bij Provincie Fryslân, benadrukt het belang van deze investering: “Elke inwoner van Fryslân heeft het recht om Fries te gebruiken. Daarvoor zijn docenten, onderzoeken en lesmateriaal nodig. Dit lectoraat levert daar een belangrijke bijdrage aan.”
De provincie heeft het Taalplan Frysk 2030 opgesteld, dat ervoor moet zorgen dat in 2030 alle scholen in Fryslân voldoen aan de kerndoelen voor de Friese taal en cultuur. “Wij onderzoeken bijvoorbeeld wat scholen al doen aan het Fries en waar verbeteringen mogelijk zijn,” legt Walsweer uit. “Vervolgens werken we samen met scholen aan het ontwikkelen van geschikt lesmateriaal en nieuwe werkwijzen.”
Walsweer legt daarnaast de nadruk op het culturele aspect van Fryslân. “Het gaat niet alleen om de taal, maar ook om de geschiedenis, literatuur en landschappen. Door leerlingen bewust te maken van hun eigen cultuur, versterken we hun identiteit en begrip voor andere culturen.”
Folkerts voegt toe dat de provincie inzet op zichtbaarheid van het Fries in de publieke ruimte. “Wanneer je in Leeuwarden aankomt, moet direct duidelijk zijn dat je in een tweetalig gebied bent. Door Fries meer aanwezig te maken in het straatbeeld, moedigen we het gebruik ervan aan.”
Walsweer kijkt positief naar de toekomst van het Fries, ondanks een afname in het aantal sprekers. “Je ziet het al bij peuterspeelplaatsen, het voortgezet onderwijs, het mbo, het hbo en de universiteit: je kunt er iets met het Fries doen. Dat is veel meer dan vroeger het geval was. Toch vind ik dat er nog veel moet gebeuren in het onderwijs, en er moet meer aandacht komen voor het Fries.”
Met de aanstelling van Walsweer zet provincie Fryslân een stap richting het behoud van de Friese taal en cultuur. “Dit is een investering in onze toekomst” stelt Folkerts. “Het Fries hoort bij wie we zijn.”
bron foto: Hindrik Sijens
niekdejong 
chantaldebruijne