‘Het is voor mij beter om in Nederland te blijven,’ vertelt de 19-jarige Alina Bekker. En dat terwijl ze is opgegroeid in Oekraïne. Aan de keukentafel, met een kop thee en versgebakken appeltaart voor zich, vertelt Alina over haar tijd in Tsjornomorsk, haar vlucht naar Nederland en hoe ze het leven hier weer heeft opgepakt.
Alina woonde samen met haar moeder Natalia, broer Nikita en oudere zus Anastasia in de Oekraïense plaats Tsjornomorsk. Die plaats ligt helemaal in het zuiden van Oekraïne, vlakbij de zwaarbevochten havenstad Odesa. “De stad was populair bij toeristen, maar de afgelopen jaren is dat door bepaalde redenen verminderd”, vertelt ze teleurgesteld. “Ons leven was daar heel normaal. We leefden in een normale flatwoning. Ik en mijn broer Nikita studeerden op school.” Ze glundert als ze over haar leven vertelt. “Ik had veel vriendinnen waar ik leuke dingen mee kon doen.” Haar vader overleed in een verkeersongeluk in Oekraïne. Sindsdien runt haar moeder het huishouden alleen. “Mijn moeder werkte vijf dagen per week op een basisschool. Daar gaf ze tekenles.”
Invasie
In februari 2022 veranderde alles. Nadat de Russische dreiging al weken in de lucht hing, viel Rusland Oekraïne binnen. Alina besloot te vluchten, samen met haar moeder, broer en zus. “We waren heel bang, ik weet het nog goed.” Alina’s oudste zus moest haar man achterlaten, die mocht het land niet uit. “We moesten ons leven achterlaten. Het was echt moeilijk om vaarwel te zeggen. We hadden bovendien geen idee hoelang het ging duren en wanneer we terug konden.”
Een deel van vrienden en kennissen bleef achter in Oekraïne. “Toen ik ging vluchten, moest ik mijn vrienden achterlaten en voelde ik me heel schuldig.” Maar het gezin zag zich desondanks genoodzaakt. Alina snapt dat sommige mensen wel blijven. “Sommige gingen ergens anders in Oekraïne wonen, anderen gingen naar een ander land. Veel mensen blijven vechten in Oekraïne tegen Rusland. Ook hebben sommige mensen simpelweg geen geld om naar Nederland te vluchten.” Ze hebben nog altijd contact met mensen die in Oekraïne leven. “Mijn grootouders zijn daar nog, in Oekraïne. Ik heb nog altijd veel contact met ze.” En ook met andere vrienden heeft ze nog regelmatig contact. “Die mis ik heel erg. Sommige zijn gevlucht, sommige zijn gebleven.” Ze krijgt regelmatig informatie hoe de situatie in Tsjornomorsk is. “Momenteel is het niet bezet door Rusland. Ook de havenstad Odesa niet.”
Eric en Tineke
Nog tijdens de vlucht kwamen ze via een programma in contact met Eric en Tineke. Het stel woont in de Zwolse wijk Holtenbroek. Toen het nieuws over de oorlog in Oekraïne de wereld over ging, werden er allerlei initiatieven opgericht om vluchtelingen op te vangen. Eric las over een programma en meldde zich aan. Nog tijdens de vlucht van het gezin van Alina werden ze in contact gebracht met Eric en Tineke. Ze waren op dat moment al in Polen. “Natuurlijk zijn we Eric en Tineke heel dankbaar. We zijn hier nu voor drie jaar. En heel dankbaar dat we hier mogen wonen, bij deze lieve mensen. Zeker omdat het heel moeilijk is om een huis te vinden hier in Nederland.” Eric en Tineke zagen het gezin al snel hun draai vinden in huis. Alina hielp vaak mee in de keuken en probeerde met kleine woorden Nederlands te oefenen.
Wennen aan Nederland
“In de afgelopen drie jaar was het heel erg wennen in Nederland,” vervolgt Alina. “De taal is het moeilijkst. Je snapt niet hoe alles werkt in dit land omdat het nieuw is. Je moet leren om te werken, allerlei systemen en documenten. Je moet je draai vinden.” Inmiddels werkt ze bij Milligers, een restaurant aan een recreatieplas op een kwartier fietsen. “Ik werk daar in de keuken, ik maak van alles: tosti’s, sandwiches, burgers,” vertelt ze trots. Ze is er steeds meer op haar plek: “Aan het begin was ik heel erg verlegen. Nu lukt het me steeds beter Nederlanders te begrijpen.” Alina’s broer en moeder hebben inmiddels ook een baan. Haar moeder merkt dat Alina zich langzaam meer op haar gemak voelt in Nederland. Toch blijft ze vaak bezig met het nieuws uit Oekraïne en het welzijn van haar familie daar.
Alina heeft daarom nog veel contact met Oekraïners, zowel in Oekraïne als in Nederland. Nadat de familie gevlucht was naar Nederland, ging Anastasia met haar zoontje in juli terug naar Oekraïne. “Daar kon ze haar man weer ontmoeten, die miste ze heel erg. Anastasia is daar een paar maanden gebleven.” Alina heeft daar wel begrip voor. “Ik snap het wel, ik mis mijn vrienden en familie ook heel erg.” In december werd het toch te onveilig. Ze besloot met haar zoon, en dit keer ook haar man, naar Nederland te vluchten. Inmiddels wonen die in een opvang elders in Zwolle.
Toekomst
Inmiddels bemoeit Trump zich actief met de vredesonderhandelingen tussen Oekraïne en Rusland. Ook wordt er flink gediscussieerd over de toekomst van Oekraïne. Alina zucht eens diep. “Ik hoop dat het moorden stopt. Het liefst krijgen we heel Oekraïne terug, maar het stoppen van de oorlog is het belangrijkste.” Het stoppen van de oorlog kan de familie momenteel alleen maar op hopen. Desondanks wil Alina voorlopig in Nederland blijven. “Mijn moeder wil wel terug. Voor mij is het beter om in Nederland of een ander land dan Oekraïne te blijven. Dat is omdat de eerste twintig jaar na de oorlog waarschijnlijk heel moeilijk zijn om daar te leven.” Ze zucht en haalt haar schouders op. “Ik ben te jong voor al die problemen.”
Ook wil Alina graag haar vrienden en familie weer zien. “Ik droom ervan ze weer te ontmoeten, want ik mis ze enorm.” Voor nu is er maar één gevoel dat overheerst: “We zijn dankbaar voor Nederland. Dat we hier mochten komen, welkom waren en geaccepteerd werden.”
Photo by Max Kukurudziak on Unsplash
chrisbruinsma