31 juli is de Internationale Dag van de Boswachter. Wereldwijd wordt er aandacht gegeven aan boswachters en rangers. Vooral in Afrikaanse en Amerikaanse landen kan het beroep gevaarlijk zijn. In vergelijking hiermee is ons land redelijk onschuldig, maar er zijn alsnog genoeg uitdagingen. Hoe staat het vak van boswachter vandaag de dag ervoor in Nederland? Denny Kroeze werkt voor Staatsbosbeheer in nationaal park Weerribben–Wieden en verteld hoe zijn gebied en werk veranderd zijn de afgelopen jaren.
Denny (1985) zit op een hete junidag in zijn Staatsbosbeheer-blouse met de bovenste knoopjes open in het buitencentrum van Weerribben-Wieden; het grootste laagveenmoeras van Noordwest-Europa. Het park staat bekend om haar vele sloten en meren.
De Drentse Denny was acht toen hij zei dat hij boswachter wilde worden. Vier jaar later stuurde hij de lokale boswachter een brief met de vraag of hij kon meelopen.
Het was dus een echte jongensdroom?
“Zeker. Je ziet wel vaker dat de wens om boswachter te worden er vroeg inzit. Ik mocht op mijn twintigste aan de slag bij Staatsbosbeheer. Dat was in 2005, ik was actief op de Utrechtse Heuvelrug; een hele andere wereld dan de Drentse hoogveengebieden die ik gewend was. Het is alleen moeilijk om een vaste baan te krijgen bij Staatsbosbeheer. Boswachter zijn de meeste tot hun pensioen, ik heb binnen mijn team hier al meerdere 40-jarige jubilea meegemaakt. Na mijn leerjaar heb ik overal gekeken, van de Achterhoek tot Texel.”
Uiteindelijk kwam je in Weerribben–Wieden terecht.
“Ja, ik bezocht regelmatig dit gebied en kende mijn huidige collega Egbert Beens al. In 2014 kon ik aan de slag als Boswachter Publiek. Het team was toen nog anders: de meeste van mijn collega’s hadden geen ‘groene opleiding’. Vroeger moest je simpelweg een sloot vrijmaken van riet. Tegenwoordig moet dat slootje nog steeds worden vrijgemaakt, maar dan leggen ze uit dat dat moet vanwege de waterkwaliteit en de dieren die er zitten. Er zit nu meer diepte in.”
Je bent bijna twintig jaar actief als boswachter, hoe is het vak veranderd in die tijd?
“Lange tijd kreeg Staatsbosbeheer elk jaar een zak geld van de overheid, maar onder staatssecretaris Henk Bleker werd deze taak verschoven naar de provincies. Voor geld is Staatsbosbeheer sindsdien afhankelijk van subsidie: Per hectare krijgen we geld. Volgens Egbert hebben we nog geen 10% te besteden van wat we vroeger hadden. Het is echt heel weinig, vaak niet genoeg voor onderhoud. Zo hebben we langs de vaarwegen twintig vlonders, waarvan we elk jaar drie vernieuwden. Dit hebben we al bijna vier jaar niet meer kunnen doen.”
Het huidige kabinet vaart een rechtse koers, zie je dat terug in de geldstroom?
“In de Voorjaarsnota stond geld gereserveerd voor de ondersteuning van nationale parken. Dat is nu van tafel geveegd.* Ik hoop dat de nieuwe politiek wat positiever wordt voor de natuur. Ik wil geen stemadvies geven, maar het zijn geen beste tijden voor ons.”
Televisiepresentator Tim Hogebosch stopte in 2021 als boswachter bij Staatsbosbeheer, omdat het volgens hem een kantoorbaan werd. Ervaar jij dat ook?
“Zeker, het is meer een binnenbaan geworden. Ik begon hier als zogenaamd veldmedewerker: ’s winters met de kettingzaag, ’s zomers achter de maaimachine. Technologie en digitalisering hebben dit veranderd, hoewel ik er ook profijt van heb. Als ik zie dat een bankje tien meter verder staat dan op de digitale kaart, kan ik dat heel makkelijk verslepen. Maar als we een hele dag binnen hebben gezeten, zeg ik wel tegen mijn collega’s: “Kom, weer naar buiten.” Daar gebeurt het natuurlijk.”
Hoe ziet de toekomst eruit?
“Ik blijf hier denk ik tot mijn pensioen. Dit is mijn plekkie, ik voel me thuis in dit gebied en bij mijn collega’s. Ik ben blij dat ik iets kan doen voor de natuur. Veranderingen zullen natuurlijk blijven komen, misschien krijgen we in de toekomst nog minder geld. Maar je moet plezier hebben in je werk, en dat heb ik.”
*Naschrift: De Tweede Kamer heeft op 3 juli de voorgenomen bezuiniging van bijna 24 miljoen euro op de nationale parken teruggenomen. Een wijzigingsvoorstel kon op een Kamermeerderheid rekenen.
tylergroenendijk