Door: Desiré de Wit
NEDERLAND – Journalisten zijn in 2024 vaker lastiggevallen dan in de twee jaren ervoor. In voorgaande jaren was het bijna een eer om geïnterviewd te worden door een journalist. Uit cijfers die gepubliceerd zijn door PersVeilig blijkt dat dat wel veranderd is.
Het aantal meldingen bij PersVeilig is voor het derde jaar op rij gestegen. Veel van deze meldingen zijn gemaakt rondom demonstraties, met name de pro-Palestina demonstratie bij de UvA in 2024. Algemeen Secretaris van de NVJ (Nederlandse Vereniging van Journalisten) en PersVeilig, Thomas Bruning, vertelt dat de toename komt door meerdere omstandigheden, maar dat demonstraties wel een rol spelen. “Journalisten worden door een deel van het Nederlandse publiek niet als onafhankelijk gezien. Daarmee worden ze agressief bejegend en kunnen ze moeilijk hun werk doen. Dat is zowel online te zien als fysiek bij demonstraties of rellen.”
Volgens Bruning zijn er journalisten die stoppen met het vak of bepaalde onderwerpen niet meer durven op te pakken. Zij vinden de dreigingen zo ver gaan dat ze hun vak niet goed meer kunnen beoefenen. “Als journalisten online worden geïntimideerd, bij je thuis zijn geweest of je echt fysiek hebben aangevallen. Kan dat zo’n knal geven dat psychische begeleiding of begeleiding van collega’s nodig is om weer plezier te halen uit het vak.” Binnen PersVeilig wordt begeleiding en training aangeboden aan journalisten die meldingen maken en het lastig hebben. “De kans dat ze stoppen wordt hiermee verminderd omdat ze weten dat ze steun kunnen halen uit collega’s en professionele hulp”, aldus Bruning.
PersVeilig is een belangrijk middel om het lastigvallen van journalisten te verminderen. “Als journalisten een melding maken bij PersVeilig, dan is de afspraak dat de politie dat sneller en serieuzer onderzoekt. Straffen die hieruit voortvloeien zijn dan ook zwaarder.” laat uitvoerend directeur bij FreePressUnlimited, Ruth Kronenburg weten. Het komt vaak voor dat journalisten worden opgepakt bij demonstraties, terwijl de politie in zo’n situatie de journalisten conform hun contract met rust moeten laten. “Het is goed om te weten dat PersVeilig bestaat, daar tegenover staat dat de politie ook hun steentje moeten bijdragen en journalisten niet arbitrair moeten arresteren tijdens protesten en demonstraties”, aldus Kronenburg.
Studenten journalistiek hoeven zich geen zorgen te maken over de toename van meldingen. Bruning laat weten dat deze toename studenten, maar ook journalisten, niet moet laten ontmoedigen. “Er zijn (gratis) trainingen, tutorials en workshops op de site van PersVeilig. Je kan leren hoe je met bepaalde situaties om kan gaan en waar je op voorbereid moet zijn.” Volgens Kronenburg is het belangrijk om goed voorbereid en goed beschermd te zijn, ook online. Het is van belang dat er journalisten zijn en blijven, maar het is ook van belang dat zij goed hun werk kunnen doen. “Zonder goede journalistiek is de democratie verloren”, aldus Kronenburg.
henderikvanderhuizen 
Sanne van Oosterhout