Door: Nathan Groenenberg
NEDERLAND – Bij een veganistische levensstijl denken de meeste mensen al gauw aan kauwen op zachte bonenburgers en het drinken van lauwe erwtenmelk. Om de (bonen)burger een steuntje in de rug te geven is van 3 tot 9 maart de Week Zonder Vlees en Zuivel. Dit initiatief is acht jaar geleden genomen om aandacht te vragen voor het milieu en dierenwelzijn en om mensen wegwijs te maken in een wereld zonder dierenleed.
De laatste jaren is de vleesloze levensstijl toegenomen. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) at in 2023 22% van de Nederlanders drie keer per week een vegetarische hoofdmaaltijd. Toch is er veel twijfel en verwarring over het onderwerp. Onder andere het mogelijke gebrek aan voedingsstoffen staat vaak ter discussie. Volgens Partij voor de Dieren-politica en veganist Cynthia Pallandt is dit absoluut niet waar: “Alle voedingsstoffen die er uit vlees, melk, eieren zijn te halen, zijn ook uit plantaardige producten te halen. Het is gewoon zorgen dat je een gebalanceerde voeding hebt.”
Ander alternatief bezig met (langzame) opmars
Naast de plantaardige alternatieven zoals groente en champignons zijn honderden laboratoria over de hele wereld bezig vanuit een ander perspectief: vlees zonder dierenleed. Dit kweekvlees klinkt futuristisch en misschien een tikje eng, maar het is werkelijkheid aan het worden, zei het met veel moeite en torenhoge kosten. Het werkt simpel: er worden stamcellen afgenomen van een dier. Die worden in het laboratorium vervolgens ‘gevoed’ zodat het uitgroeit tot spier- en vetweefsel. Deze manier van vlees maken zorgt echter wel voor hoge kosten, waardoor het voor de meeste mensen onbereikbaar is. Toch ziet Pallandt toekomst voor kweekvlees: “Er zijn nog best veel mensen die het moeilijk vinden om de smaak van vlees los te laten, en kweekvlees biedt de mogelijkheid om het na te maken.”
30 blije varkens aan de rand van Amsterdam
Veehouder Dirk Koolen ziet meer nuance in het onderwerp. Hij heeft een duurzame varkensboerderij in Amsterdam met een focus op dierenwelzijn en de ecologische voetafdruk van de beesten. Hij vindt juist dat vlees wél de toekomst is en dat een volledig veganistische toekomst onhaalbaar is. Koolen is duidelijk over zijn perspectief: “Mensen hebben eten nodig, en als je dus van melk en vlees afstapt, dan is mijn vraag aan dat soort mensen: “wat eet je dan?”. Volgens hem is bijvoorbeeld het maken van soja- en haverdrank helemaal niet zo duurzaam als doet denken: “Aan de achterkant van het proces worden de reststromen (de overblijfselen van het proces) verkocht aan koeienboeren die vleeskalveren hebben.” De manier waarop Koolen met vlees omgaat is volgens hem de oplossing: “CO2-uitstoot technisch gaat er niks tegen lokaal-circulair op. Het is zoeken naar een tussenoplossing, kijken wat haalbaar, duurzaam én diervriendelijk is.”
larasmit