Esmee Tijssen (25) studeert in haar eerste jaar HBO-V aan Hogeschool Windesheim. Ze heeft al enige werkervaring in de opname verslaving en de geriatrische afdeling, waar ouderen met verschillende ingewikkelde ziekteproblemen worden behandeld. Ook zij ervaart de werkdruk en intensiteit van het werken in de zorg. Zij vertelt haar verhalen en ervaringen met het zware werk.

Wat voor invloed heeft jouw werk op je mentale gezondheid?  

“Ik merk dat werken in de zorg zwaar is. Heel veel mensen hebben het idee dat het vooral lichamelijk belastend kan zijn, maar niets is minder waar. In de GGZ werken is mentaal ook uitdagend. Zorgpersoneel is het gewend om zichzelf weg te cijferen en alleen maar voor anderen te zorgen. De gesprekken die je voert, de gebeurtenissen die gebeuren, je neemt het allemaal met je mee. Je hoort veel verhalen van andere mensen die je aan het denken zetten. Het zijn vaak heftige gebeurtenissen en ook al kan je je er geen voorstelling bij maken soms, je kan wel zien en voelen wat het met iemand gedaan heeft. Deze verhalen kunnen mij bij blijven, terwijl het juist belangrijk is om dit los te laten en verder te gaan met andere werkzaamheden.”  

Hoe regel jij balans tussen voor anderen zorgen op je werk, en voor jezelf zorgen als je even niet aan het werk bent?  

“Ik denk dat het belangrijk is dat je privé en werk goed in balans zijn. Ik probeer mijn werk niet mee naar huis te nemen. Tuurlijk, het gebeurt wel eens wanneer je een heftig gesprek hebt gehad of als je onder de indruk bent door een situatie van iemand. Ik ventileer dan altijd even bij mijn vriend. Dan is het vaak ook weer goed, ben ik het kwijt en kan ik weer door.”  

“Op het werk is het denk ik erg belangrijk dat je een vertrouwd en stevig team hebt staan. Als je team stabiel is, ben je denk ik al een eind onderweg waarin je een goede balans kunt vinden. Ik zorg dat ik altijd klaar sta voor collega’s, maar ik neem niet altijd de verantwoordelijkheden over. Ik denk dat het vooral helpend is om soms een luisterend oor aan een collega aan te bieden, zodat ze even kunnen spuien.”  

Hoe ervaar jij (werk)druk die er ligt op zorgpersoneel?  

“Er is te weinig personeel op de werkvloer. Het gebeurt regelmatig dat je veel te veel werk in je eentje moeten verrichten, terwijl het minimaal voor 2 of 3 personen aan werk is. Daarnaast merk ik ook dat het mij frustreert dat er veel wordt gezeurd om nieuw personeel, maar dat ze leerlingen en stagiaires niet binnen weten te houden, terwijl daar de toekomst ligt.”  

Vind je dat er genoeg aandacht is voor mentale gezondheid onder Zorgpersoneel?  

“Dit hangt denk ik vooral af van het team waarmee je werkt. In mijn geval worden er vanuit mijn werkplek Dimence wel verschillende vormen van ondersteuning aangeboden voor hun personeel, zoals een vertrouwenspersoon. Ook bij deze kwestie is een stabiel en vertrouwd team essentieel. Als collega’s iets in een veilige werkomgeving kunnen delen, kan dat al voor veel verlichting zorgen.”  

“Als je kijkt naar de algemene mentale gezondheid van zorgpersoneel valt er door eigenlijk heel Nederland nog wel wat te halen. Ik denk door het aantrekkelijker maken van opleidingen zoals verpleegkunde deze druk al een stuk zal afnemen.”  

Zijn er specifieke momenten op je werk voorgevallen die impact op je hebben gehad?

“Ik heb zelf nog geen heftige incidenten meegemaakt, en ik vind ook dat deze incidenten niet mogen gebeuren. Er zijn veel zorgincidenten in Nederland waar naar mijn mening veel eerder ingegrepen had kunnen worden. Incidenten zorgen ervoor dat andere mensen beschadigd raken, zowel fysiek als mentaal en dit is onacceptabel. Dit draagt ook bij aan dat veel mensen niet meer in de zorg willen werken, wat begrijpelijk is. Over dit onderwerp heb ik veel een hele sterke mening.”  

Mocht er een heftige situatie, zoals een sterfgeval, hebben plaatsgevonden, hoe wordt er dan mee omgegaan?  

“Binnen Dimence is hiervoor een protocol om hiermee om te gaan. Hierin staat duidelijk stap voor stap uitgelegd wat er dan moet gebeuren. Vaak is een overlijden binnen de organisatie een suïcide en dit kan voor veel impact zorgen. Wanneer dit heeft plaatsgevonden, komt op dezelfde dag het hele team bij een om collega’s te ondersteunen en te bespreken wat er allemaal is gebeurd. Het zijn fijne gesprekken, maar soms ook minder fijne gesprekken, omdat er ook wordt gekeken of er signalen door het zorgpersoneel over het hoofd zijn gezien bij de cliënt.’’  

‘’De organisatie is verplicht om nazorg te leveren aan heftige situaties/incidenten. Bij bijvoorbeeld een agressie-incident is de organisatie verplicht om een klachtenprocedure op te starten waarin ook bijvoorbeeld beschreven staat hoe iemand aangifte kan doen. Dit is om het zorgpersoneel te beschermen, zodat zij wel veilig hun werk kunnen blijven doen.’’  

Op wat voor manier haal je juist positieve energie uit je werk?  

“Ik haal veel voldoening uit het helpen van mensen. In de GGZ komen mensen vaak binnen terwijl ze op het diepste punt van hun leven zitten. Ik vind het mooi dat ik dan samen met hen ervoor kan zorgen dat er weer wat licht in hun leven gaat schijnen. Daarnaast vind ik het ook heel leerzaam en interessant om verhalen van andere mensen te horen. Deze kunnen heel heftig zijn, maar je kunt hier wel van leren. Ook zie ik heel veel dingen voorbijkomen waarvan ik dan denk: dit wil ik nooit meemaken of dit zou ik niet willen doen. Het is ook een soort spiegel naar jezelf toe waarin je gaat nadenken over je eigen leven.”