Met ruim 51 schepen en 500 vrijwilligers uit tientallen landen, is Sander de Koning op weg naar Gaza. Hij meldde zich aan bij Global Sumud Flotilla om voedsel en medische hulp naar het oorlogsgebied te brengen. Sinds 31 augustus is hij al weg van huis. Na meerdere drone-aanvallen op de Global Flotilla-vloot is de Arnhemmer nog steeds vastberaden om Gaza te bereiken. 

Teun Heijmans

Terwijl menig Nederlander bijkomt van een avondje stappen of zich klaarmaakt voor een sportzondag, ziet de ochtend van de geboren en getogen Arnhemmer er heel anders uit. Zo’n drieduizend kilometer verderop neemt hij de telefoon op vanaf het dek van een Flotilla-zeilschip. Er is een strakblauwe lucht te zien en er staat harde muziek op, de sfeer zit er goed in. Sander zoekt een rustig plekje op en begint aan zijn verhaal: ‘’We zijn net vertrokken vanuit Kreta. De bedoeling is dat we in één lijn doorvaren naar Gaza, zonder dat we nog een stop hebben’’

Sander probeert zijn oortjes uit de knoop te halen, maar gaat onverstoord verder. ‘’We hebben een duidelijke rolverdeling op het schip. Er is één kapitein, die neemt het over bij zwaar weer. Verder bedienen wij de zeilen, het stuur en zorgen ervoor dat het schip schoon blijft.’’ Op de vraag of hij eerder gezeild heeft begint hij zachtjes te lachen. ‘’Nee, dit is de eerste keer.’’ Een bijzondere eerste keer, zo vindt hij zelf ook.

Van Arnhem naar Gaza

Het proces om aan deze actie deel te nemen is niet zonder slag of stoot gegaan. ‘’Er zijn 26.000 aanmeldingen geweest, daarvan zijn er een stuk of 500 uitgekozen. Ik had nog geen zeilervaring of social media aanwezigheid, dus ik had niet verwacht door de selectie te komen.’’

 Beste vriendin – en tevens noodcontact – Marlyn Engels was niet direct enthousiast toen ze hoorde dat Sander zich had aangemeld. Het idee steunen deed ze daarentegen wel direct. Zo schreef ze ook een recensie bij de aanmelding ‘’In mijn recensie heb ik beschreven hoe ik Sander ken en ervaar: als vriend en als collega bij het vrijwilligerswerk. Sander heeft een hart van goud en staat altijd klaar voor anderen – ook voor mensen die hij nog niet kent. Hij zou nooit iemand in de kou laten staan. Dat vind ik een van zijn mooiste en meest typerende eigenschappen, en daarom heb ik dat extra benadrukt in mijn recensie.’’, vertelt de beste vriendin.

De in het dagelijkse leven bodemanalist heeft niet een bepaald activistisch verleden. Vanuit huis is hij niet heel politiek opgevoed. ‘’Het Nederlandse idee van je kop niet boven het maaienveld uitsteken heb ik vanuit huis een beetje meegekregen.’’ Dit is de eerste grote activistische actie van de deelnemer aan de vloot. Hij heeft eerder wel deelgenomen aan studentenprotesten in Wageningen en heeft al veel gesprekken met vrienden over politieke gebeurtenissen gevoerd. Nu vindt dus zijn eerste internationale activistische actie plaats. Hoewel hij zelf erg opgewonden is, was niet iedereen direct zo enthousiast in zijn directe omgeving. ‘’Mijn ouders vonden het heel spannend toen ik ging. Maar hoe meer zij erover meekrijgen, hoe trotser ze wel worden. Bezorgdheid is omgezet in nieuwsgierigheid.’’

Dreiging Israël

Israël houdt de actie ook nauwlettend in de gaten. Zo zijn er al meerdere drone-aanvallen geweest op de Global Flotilla-vloot. ‘’We hebben één drone een paar meter boen de boot horen vliegen. De boot naast ons heeft al een bommetje op zich gehad.’’ Later bleek dat dit gelukkig om een geluidsbom ging. Dit is een bom die een fel licht produceert, waarop een knal van 170 decibel volgt. Deze bommen zijn daarentegen wel sterk genoeg om masten van het schip te beschadigen. ‘’Als we zouden stoppen na zo’n drone-aanval heeft de missie gefaald’’, vertelt hij stellig. 

Op de achtergrond zijn de met viltstift gekalkte teksten op de boot duidelijk zichtbaar. Teksten als ‘Free Palestine’ en ‘From the river to the sea’ springen in het oog. De Israëlische aanvallen zorgden niet voor paniek: ‘’Na de eerste explosie werden we meteen wakker gemaakt en stonden we snel klaar met onze reddingsvesten op het dek. Iedereen was meteen heel scherp, keek om zich heen waar een eventuele drone vandaan kwam en of die op camera vastgelegd kon worden’’, merkt de activist op, met een hoestende stem. Net na vertrek kreeg hij een griepje te pakken. Met de hele dagen in de wind herstelt dit wat minder snel, en dit is hoorbaar.

Humanitaire lading

Aan boord van de 51 schepen is voedsel en hulpmiddelen voor de Palestijnen in Gaza. Deze humanitaire hulp moet volgens de bodemanalist direct worden geleverd aan de Palestijnen, niet aan omliggende landen zoals Egypte. ‘’Hoe dat precies gaat, dat weet ik niet. Een klein groepje mensen heeft dat geregeld. Dit is uit veiligheidsoverwegingen voor de Palestijnen op de grond.’’ 

De vloot met pro-Palestijnse activisten bevindt zich momenteel op 118 zeemijl van Gaza. Dat is acht zeemijl van de plek waar Madleen, een boot die in juni van dit jaar door Israël werd onderschept. Het feit dat overheden niet écht ingrijpen frustreert de eind-dertiger. ‘’Overheden grijpen niet in, het is een beetje vingers wijzen. Het wordt eerder goed gepraat dan tegengesproken. Dat is voor mij dan ook de grootste drijfveer om actie te ondernemen.’’

Oproep tot actie

Sander heeft nog een boodschap aan alle andere mensen die twijfelen om in actie te komen: ‘’Sluit je aan bij organisaties die hulp willen bieden. Thuis kan je ook protesteren, je kan aansluiten bij organisaties die op een NGO (Niet-Gouvernementele Organisatie) niveau proberen mee te werken. Dit zijn allemaal manieren die het wereldbeeld kunnen verschuiven naar iets dat werkbaar is.’’

Foto: Reuters