De Nederlandse krijgsmacht is bezig aan een grootschalige wervingscampagne om zoveel mogelijk Nederlanders enthousiast te maken voor een functie bij Defensie. Maar waarom is die groei nodig? Waarom kiezen steeds meer jongeren voor Defensie? En heeft de campagne daar tot nu toe invloed op gehad?

Sylvan Wiersma (23) was op 7 oktober 2023 in Israël toen de Hamas-aanval plaatsvond. Zelf kwam hij niet in direct gevaar, maar de gebeurtenis liet hem niet los. “Ik zag leeftijdsgenoten opgeroepen worden om hun land te verdedigen. Dat zette me aan het denken. Ik realiseerde me: ik wil ook iets kunnen betekenen voor mijn eigen land,’’ vertelt hij.

Inmiddels volgt Sylvan de opleiding tot onderofficier, met een specialisatie in logistiek en financiële administratie, en wordt hij daarnaast opgeleid tot schietinstructeur. Het verlangen om écht iets bij te dragen aan de samenleving speelde daarbij een grote rol. “Ik was niet tevreden over mijn eerdere werk en opleiding. Ik miste de fysieke uitdaging. Bij Defensie vond ik die wél; het werk is afwisselend, uitdagend en tegelijkertijd betekenisvol. Dat laatste hoor ik ook vaak van anderen om me heen, en het is iets wat Defensie in deze campagne ook sterk benadrukt.”

Toch blijft hij bewust over wat zijn keuze kan betekenen. “Ik hoop natuurlijk niet dat het ooit zover komt dat ik daadwerkelijk in een oorlog terechtkom, maar áls dat gebeurt, wil ik voorbereid zijn.”

‘Tijd voor Defensie’

Het zal weinig mensen zijn ontgaan: Defensie is onlangs gestart met de wervingscampagne ‘Tijd voor Defensie’. De krijgsmacht wil op korte termijn flink groeien en streeft ernaar om in 2030 te zijn gegroeid van 80.000 naar 100.000 medewerkers. Het doel is een schaalbare en flexibele organisatie te worden, die beter kan inspelen op zowel actuele als toekomstige dreigingen.

De campagne is dagelijks te zien en horen op televisie, radio en via sociale media, en is gericht op het enthousiasmeren van burgers om hun talenten in te zetten voor de nationale veiligheid. Een nieuw opvallend onderdeel is het zogenoemde ‘Dienjaar’, waarin jongeren de kans krijgen om een jaar lang betaald kennis te maken met werken bij Defensie, met de mogelijkheid om daarna door te stromen naar een vaste functie.

Rabobank als reservistenpartner

Om te groeien zet Defensie steeds meer in op reservisten: mensen die parttime in dienst zijn bij Defensie, naast hun reguliere baan. Die groep wordt steeds belangrijker, en samenwerking met grote werkgevers speelt daarbij een steeds crucialere rol.

Ook Rabobank is sinds kort zo’n partner. De bank heeft een convenant gesloten met Defensie om medewerkers die reservist willen worden actief te ondersteunen. “Medewerkers kunnen in overleg met hun leidinggevende afspraken maken over hun tijdsverdeling en inzet,” zegt Rabobank-woordvoerder Shileen Ligtelijn. “Zo wordt een rol als reservist beter te combineren met hun werk bij Rabobank.”

De bank telt inmiddels enkele tientallen reservisten, maar de ambitie ligt hoger. “We willen de drempel verlagen en meer bewustwording creëren,” vertelt Ligtelijn. “Het convenant is een eerste stap richting bredere samenwerking en meer actieve ondersteuning.”

Van bezuinigen naar investeren

Jarenlang werd er door de politiek bezuinigd op Defensie. De krijgsmacht (en ook het ministerie) bleef wel bestaan, maar grote investeringen bleven uit en groei was geen prioriteit. Volgens Paul Klaessen, verantwoordelijk voor de wervingscampagne, komt de wens om fors uit te breiden niet uit de lucht vallen. De geopolitieke situatie is veranderd: de oorlog in Oekraïne en spanningen elders in de wereld vragen om een sterkere en wendbaardere krijgsmacht. “Het doel is om niet te hoeven vechten, en een sterke afschrikking op te bouwen tegen potentiële vijanden.”

Klaessen benadrukt tegelijk dat Defensie veel breder is dan de klassieke krijgsmachtonderdelen. De organisatie heeft mensen nodig met uiteenlopende vaardigheden, van techniek en logistiek tot zorg, communicatie en administratie. “Je kunt Defensie zien als een mini-maatschappij. Vrijwel elk beroep dat in de burgermaatschappij bestaat, hebben wij ook. Het grote verschil is dat ons werk vaak onder uitdagende omstandigheden plaatsvindt.”

Niet iedereen kan echter zomaar instromen. Kandidaten moeten een strenge selectieprocedure doorlopen, waaronder een medische keuring, een psychologisch onderzoek en een veiligheidsonderzoek. “We zoeken breed naar talent, maar kijken natuurlijk ook goed naar de geschiktheid van de kandidaten.”

Effect van de campagne

De campagne ging op 1 september van start, en lijkt inmiddels haar vruchten te hebben afgeworpen. De website trekt zo’n 900.000 bezoekers per maand en het aantal sollicitaties stijgt, vertelt Klaessen. Toch schrijft hij dat niet uitsluitend toe aan de campagne. “De maatschappelijke actualiteit speelt ook mee. Jongeren voelen echt de urgentie van deze tijd. We zien vooral veel interesse van mensen die niet per se militair willen worden, maar wel via een burgerfunctie willen bijdragen.”

Volgens Klaessen is dat precies wat de campagne duidelijk wil maken: dat Defensie veel meer te bieden heeft dan veel mensen denken. “We willen mensen in beweging krijgen, hen laten nadenken én ontdekken of er een rol is binnen Defensie die bij hen past.”

Foto: ANP