Zwolle – Terwijl men in Winterswijk enthousiast naar de eerste marathon op natuurijs keek, werd er op minder dan 50 kilometer afstand in het plaatsje Lobith een waterstand van 13,53 meter boven NAP gemeten. Een uitzonderlijk hoog waterpeil gooide roet in het eten van de mogelijkheid tot schaatsen op natuurijs.
Nu het waterpeil langzaam zakt, zorgt vorst voor kans op ijspret, alleen die twee lijken niet hand in hand te kunnen leven, zo waarschuwen meerdere waterschappen. Omdat er nog water wordt weggepompt, ontstaat er lucht tussen het ijs en het water. Alfred Snoek, meteoroloog bij Infoplaza, licht toe wat de gevaren zijn. ‘’IJs heeft een bepaalde dikte vanaf wanneer je er op kan. Door de lucht die ontstaat tussen het ijs en water, verzwakt de draagkracht van het ijs waardoor je sneller doorzakt.’’ Daarnaast kan door het zakkende water het ijs niet aan de onderkant aangroeien, waardoor het niet sterker wordt.
Zo’n zwevende ijslaag is niet uniek, ondanks het hoge water dit jaar. Snoek legt uit dat het in de winter vaker hard regent. ‘’Daardoor krijg je te maken met een hoge grondwaterstand. Op het moment dat het dan gaat vriezen is het een tijdje droog, waardoor dat waterpeil zakt. Ook dan ontstaat er lucht tussen het ijs en het water.’’
Een zwevende ijslaag is te herkennen aan wit ijs bij de randen, legt Snoek uit. Daar komt het ijs los van de grond en van het water en begint het dus zwakker te worden. Hans Nieuwenburg, woordvoerder van schaatsbond KNSB, legt uit dat ijsbanen momenteel een veiligere keuze zijn. ‘’Er zijn heel veel ijsverenigingen in Nederland die bijvoorbeeld op een skeelerbaan of een ondergelopen weiland een baan hebben geprepareerd. Daar zijn ook ijsmeesters die verstand hebben van ijsdikte en de weersomstandigheden. Dat is de meest veilige situatie.’’
In Nederland zijn 21 waterschappen. Tien daarvan hebben op hun website een waarschuwing geplaatst voor een zwevende ijslaag. Dat doen ze uit service, hoewel het officieel niet tot de taken van een waterschap behoort. Wel proberen waterschappen onder normale omstandigheden het groeien van de ijslaag te stimuleren, zo legt waterschap Drents Overijsselse Delta uit op hun website. Als het kan zetten ze de gemalen uit, om zwevende ijslagen te voorkomen. Vanwege het hoogwater is dat nu dus niet mogelijk. Volgens Hans Nieuwenburg maakt dat niks uit, hij noemt ijsbanen ‘’de meest gezellige situatie’’, ook vanwege de koek en zopie kraam.
Eigen foto