Het betaald parkeren dat per 1 oktober is ingegaan in Amersfoort, zorgt voor een omzetdaling op het Euterpeplein. Winkeliers in het winkelcentrum geven aan minder bezoekers te hebben dan voor het betaald parkeren. Hoogleraar Cor Molenaar: “Als bezoekers moeten betalen om te parkeren bij hun winkelcentrum, gaan zij liever ergens anders heen.”
Waar voorheen rijen stonden voor de Vietnamese loempia- en de oliebollen kraam, staan de medewerkers nu een beetje voor zich uit te staren. Van het drukbezochte plein op Euterpeplein is nu niet veel meer over.
Vanwege het nieuwe parkeerbeleid in Amersfoort dat per 1 oktober 2025 is ingegaan, moet er onder andere op het Euterpeplein sinds kort betaald worden om te parkeren. Hoewel uit een referendum op 22 november 2023 kwam dat 74% tegen dit parkeerbeleid was, heeft de gemeente het plan van betaald parkeren toch doorgezet. Gemeente Amersfoort wilde het betaald parkeren invoeren om de stad leefbaar, bereikbaar en groen te houden. Het parkeerbeleid in Amersfoort wordt stapje voor stapje uitgevoerd. Allereerst zijn wijken als Kruiskamp, de Hoef, delen van Vermeerkwartier en Randenbroek, en de binnenstad aan de beurt. Het betaald parkeren, met uitzondering van Noordelijke wijken, wordt in fases tot 2027 uitgebreid. Betaald parkeren wordt pas na 2035 ingevoerd in wijken als Vathorst, Kattenbroek, Hoogland, Hooglanderveen en Nieuwland. Bezoekers van winkelcentra betalen 0,30 cent per uur, na 2 uur betalen zij €9 per uur.
Sinds de invoering van het betaald parkeren merken winkeliers en ondernemers op het Euterpeplein dat zij minder klanten en omzet hebben. AD heeft eerder dit jaar al oliebollenbakker Jordy van der Vorst van oliebollenkraam Euterpeplein over deze kwestie gesproken, hij vertelde dat zijn omzetverlies groot is geworden sinds het ingaan van betaald parkeren. Manager van Albert Heijn Euterpeplein Daan Verburg, praat regelmatig met de winkeliers over de effecten van het betaald parkeren. Van der Vorst heeft bij hem aangegeven zo’n 40% minder klanten te hebben.
Ook geeft Verburg aan dat klanten bij de Albert Heijn op Euterpeplein wegblijven: “Ik hoor heel veel klachten van klanten. Veel klanten blijven weg. Niet alleen vanwege de kosten maar ook vanwege ongemak. Het ongemak van bijvoorbeeld een kaartje halen en de tijd in de gaten houden. Veel kleine ondernemers hebben hier zelfs nog meer last van dan wij, zij hebben schade zoals omzetverlies hierdoor.” Een ander aspect zijn parkeervergunningen voor medewerkers: “Een parkeervergunning krijgen voor mijn medewerkers is heel moeilijk. Er gaat heel veel mis in communicatie bij de gemeente. Ik moet 600 euro per jaar betalen voor een vergunning. Dit vind ik echt van de zotte,” vertelt hij. Verburg ziet dit beleid, naar eigen zeggen, vooral als verdienmodel van de gemeente.
Raadslid voor GroenLinks033, Ida Bromberg, zegt dat mensen wel naar hun oude vertrouwde supermarkt zullen blijven gaan. “Ik denk niet dat het betaald parkeren invloed heeft op het aantal bezoekers van winkelcentra. Het is namelijk maar €0,30 cent per uur. Het is een kwestie van dat mensen eraan zullen moeten wennen.”
Onderzoek van Stichting Natuur en Milieu bevestigt wat Bromberg zegt. In hun rapport genaamd ‘Parkeermythes doorbroken’ staat onder andere: ‘Wij hebben vastgesteld dat de omzet van winkeliers niet wordt bepaald door betaald parkeren. Ten eerste overschatten de meeste winkeliers het aandeel bezoekers dat met de auto komt. Ten tweede geven mensen die met de auto komen per keer wel meer uit, maar komen ze veel minder vaak dan voetgangers en fietsers.’ Ook verklaren zij: ‘Klanten worden niet aangetrokken tot winkelgebieden met lage parkeertarieven. Ze komen af op zaken als winkelaanbod en sfeer.”
Onderzoek van Hans van Tellingen, directeur van Strabo BV; de partij voor consumentengedragsonderzoek in winkelgebieden, spreekt het onderzoek van deze stichting tegen. In zijn onderzoek genaamd ‘Creëer méér winkelomzet met gratis parkeren’ staat: ‘45% van alle bezoekers zijn autobezoekers, een gemiddelde van kernwinkelgebieden/binnensteden, stadsdeelcentra en wijkwinkelcentra. De automobilist is goed voor 61% van de totale winkelomzet. Bezoekers per auto besteden twee keer zoveel als bezoekers die lopend komen of per fiets. Winkelcentra/-gebieden waar betaald parkeren is ingevoerd kampen met een verlies aan bezoekers van 20% en een verlies aan omzet van 30%.”
Ook door trouwe bezoeker van Euterpeplein, Jurre Sassen, wordt het onderzoek van Stichting Milieu en Natuur tegengesproken. Hij doet hier nu minder boodschappen dan voorheen: “Door het betaald parkeren is het mij nu meer waard om door te rijden naar een goedkopere supermarkt dan de Albert Heijn, waar je ook niet hoeft te betalen om te parkeren.”
Hoogleraar Molenaar heeft, ten opzichte van Natuur en Milieu en Hans van Tellingen, verschillende onafhankelijke onderzoeken gedaan naar de effecten van betaald parkeren op winkelcentra: “Een onderzoek als die van Natuur en Milieu is commercieel en er wordt uiteraard gekeken vanuit het oogpunt van verbetering van milieu. De onderzoeken die ik heb gedaan wijzen erop dat mensen toch kiezen voor gratis parkeren, hoe laag het bedrag voor betaald parkeren ook is. Bij een onderzoek dat ik deed bij één specifiek winkelcentrum bleek al dat er 25% minder bezoekers kwamen door betaald parkeren. Mensen gaan liever ergens anders winkelen of online winkelen dan ergens betalen om te parkeren. Door betaald parkeren in te voeren wil de gemeente gewoon meer geld verdienen.”
Een voorbeeld van een winkelcentrum dat pas na 2035 aan de beurt is, is Emiclaer in de wijk Kattenbroek. René van Melzen van winkeliersvereniging Emiclaer: “Mensen vinden het betaald parkeren vooral gedoe. We zijn er niet blij mee dat er binnenkort ook op Emiclaer betaald moet worden, we zijn best bang dat mensen elders boodschappen zullen gaan doen. Al denk ik dat het een kwestie gaat zijn van gewenning. We hebben wel geluk dat wij pas later aan de beurt zijn. Of wij meer bezoekers hebben doordat er elders betaald parkeren is, kunnen we nu nog niet zien.” Voor winkeliers op Emiclaer is het nog lang niet zo ver maar winkeliers op Euterpeplein zien sinds kort vele betaalpalen en blauwe strepen op hun plein. Waarbij zelfs in de spits lang niet alle parkeerplekken bezet zijn.
