Joel Crosby (31) zat vanaf zijn geboorte bij de ‘de Deur’, een sekte met tekenen van afranseling, manipulatie en seksueel misbruik. Zes jaar geleden is hij eruit gestapt. “Ik geloofde mijn pastoor, toen hij zei dat ik een andere vader moest zoeken omdat mijn vader een rebel was.” Op 15 oktober vertelt hij zijn verhaal in SIO Zwolle.
Joel Crosby heeft zijn leven lang bij sekte De Deur gezeten, zijn ouders waren lid, dus hij automatisch ook. “Er waren verschillende kampen, tienerkampen maar ook later voor volwassenen, waarbij je vijf dagen totaal vernederd en gesloopt wordt. Je moet door de modder kruipen en drillen in de stromende regen. De Deur wil mensen die orders opvolgen en geen vragen stellen. Hoe vaker je afgetuigd wordt, hoe sneller je op latere leeftijd gewend raakt aan een atmosfeer van spiritueel misbruik.” De rest van de tijd was je ‘s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat bezig met kerkdiensten, kooroefening, Bijbelstudie, de Spaanse kerk én nog meer kerkdiensten.
De kerk uit
Vanaf 2015 begon een proces van nadenken, verhalen horen en uit de sekte stappen. “Het begon toen mijn zus mij op een dag vertelde dat de pastoor van de Deur haar meerdere keren vroeg om een vis te doden op camera en dat naar hem te sturen. Hij zei tegen haar dat hij dat gebruikte als dramafilmpje voor tieners in de kerk. Een tijd later, geen enkel filmpje openbaar gemaakt, vroeg ze aan de pastoor waarom ze nou echt de filmpjes moest maken. Hij zei dat hij opgewonden raakte van vrouwen met messen. Hij zag zichzelf als een vies zwijn dat geslacht moest worden. Hij heeft haar ook meerdere keren ertoe gemanipuleerd om hem te bevredigen, anders zou hij naar de hoeren gaan en dan was het haar schuld.” Joel is zelf ook misbruikt, maar daar wilde hij liever niet over praten.
Toen Joel zeventien jaar was, was zijn vader ernstig ziek geworden. Hij had een lijst van 10 verschillende ziektes en kreeg op een gegeven moment een proefmedicatie. “Ik heb mijn vader toen heel slecht gezien. Ik ben in gesprek gegaan met mijn pastoor en hij zei in één keer tegen mij: jouw vader is een rebel, zoek een andere vaderfiguur. Ik geloofde hem en vanaf dat moment begon ik mijn vader te haten.” Joel vertelt dat hij zo gemanipuleerd werd, dat elk antwoord van de pastoor juist was. Pas later kwam hij erachter hoe gek het was.
Joel vertelt dat dit niet de enige redenen waren dat hij uit de kerk is gestapt. Van de pastoor mocht hij niet met zijn huidige vrouw trouwen. “De pastoor wilde mij en mijn vrouw beide spreken, tijdens dit gesprek heeft hij meerdere malen tegen mijn vrouw gezegd dat ik instabiel was en dat zij niet met mij moest trouwen. Tijdens dat gesprek besloot ik gewoon, we gaan de kerk uit. Ze hebben het recht niet om ook maar iets te zeggen over mijn leven.” De familie van zijn vrouw, Nellen, zit nog wel bij De Deur, daar heeft ze geen contact meer mee. “Ze mogen mij appen, maar pas als het niet meer manipulatief is reageer ik.” Een paar maanden nadat hij de kerk uit is gegaan is hij alsnog met zijn vrouw getrouwd.
Geen contact meer met vrienden
Joel zit ingetogen en rustig in de stoel, friemelt wat met zijn vingers en kijkt scherp. “Toen ik de kerk uit ging was ik in één klap al mijn vrienden en familie kwijt die nog wel naar de kerk gingen. Mensen die ik minstens een paar keer per week zag, spreek ik niet meer.” Joel werd stil en staart naar buiten. “Ik had 4 vrienden van de kerk wel uitgenodigd bij de bruiloft, maar twee van hen hadden mij geappt dat ze niet achter het huwelijk stonden. Dat contact was verbroken. Een andere vriend had dit ook altijd gezegd, maar een paar jaar later is hij zelf ook de kerk uitgegaan en hij zei: sorry ik was geïndoctrineerd, ik neem het terug wat ik zei. Nu hebben we weer contact.” Het leven opbouwen buiten de kerk gaat goed, maar gaat wel gepaard met haatreacties van mensen die nog wel in de sekte zitten.
Zondag thuis? Heerlijk
Zijn familie was al een tijdje uit de kerk voordat Joel eruit ging. Toen hij eruit stapte was de eerste vraag die hij kreeg van zijn ouders: en voel je je nu vrij? “Voor mij was dat niet toen al gelijk, dat gevoel kwam gelijkmatig op gang. Ik spendeerde eerst 30 tot 40 uur aan de kerk. Nu ben ik vrij op zondag, en ik vind het geweldig. Ik heb geen verplichtingen en hoef niks te doen.” Zijn eerste moment van vrijheid was in 2015, toen hij nog wel bij de sekte zat. “Ik was in Egypte op vakantie, samen met mijn neef en beste vriend. In één klap was ik op een plek waar iedereen die er woonde moslim was. Er was niemand van mijn kerk, behalve wij drieën. En dat voelde voor mij heel bevrijdend. Toen mijn neef voorstelde om te bidden wilde ik heel graag zeggen ‘we zijn op vakantie, ga weg’, want hij bracht de kerk naar waar we waren. Verder was die vakantie echt een moment van vrijheid.” Zijn vader, Dennis, was blij dat hij eruit stapte, “Eigenwijs was hij, maar ik zou hem ook niet anders kunnen beschrijven.”
Joel is nog wel christelijk, maar heeft de andere eigenschappen van De Deur achter zich gelaten. Hij is anti-hiërarchie en wil autonoom blijven. “Ik wil over mijn eigen leven kunnen beslissen, te lang heb ik zelf geen keuzes kunnen maken.”
