Met een lach op zijn gezicht denkt Vince Jansen terug aan zijn minor van twee jaar geleden in Oulu, een stad in het noorden van Finland. Dat hij niet meer in Nederland was, kon hij al in het vliegtuig merken. “Het eerste wat mij opviel was dat ik echt alleen maar bomen zag. In the middle of nowhere had je dan een keer een stadje.” Hij zit nu misschien nog in zijn eigen slaapkamer in Nederland, maar het volgendesemester gaat hij voor zijn master in Renewable Energy weer naar het buitenland.
Over de grens
Het nieuwe schooljaar is alweer een tijdje bezig, en zo zijn de Nederlandse studenten ook weer bezig met plannen maken om naar het buitenland te gaan. Uit eerdere onderzoeken blijkt dat dit er ieder jaar steeds meer worden, en dit is te zien in buitenland beurzen die elk jaar steeds drukker worden bezocht. Zo heb je de Go-Abroad Fair op 24 en 25 november in de Jaarbeurs in Utrecht waar dit jaar zo’n 140 universiteiten en andere instanties van over de hele wereld zullen staan om studenten te vertellen over de mogelijkheden in het buitenland. Steeds meer studenten kiezen er ook voor om een semester in het buitenland te spenderen.
Voorbereidingen treffen voor zijn minor in Finland was niet erg moeilijk voor Vince. “De hogeschool in Oulu is een partneruniversiteit van de Hanze Hogeschool, dus bijna alles was in principe al geregeld. Ik hoefde mij pas een half jaar van tevoren echt voor te bereiden met documenten invullen.”
Animo
Rob Maat, hoofd van het International Office op Hogeschool Windesheim, ziet dat er veel animo is vanuit studenten om naar het buitenland te gaan. “Als je kijkt naar een Go-Abroad Fair die wij ook elk jaar organiseren, wordt deze best druk bezocht.” Naast de optie om een semester naar het buitenland te gaan, is Windesheim tot nu toe ook een van de weinige scholen die een optie tot korte buitenlandreizen aanbieden. Deze korte buitenlandreis geeft studenten de mogelijkheid om voor een korte periode met beurs naar het buitenland te gaan. “Hiermee zijn er toch wel tussen de 100 en 150 studenten extra weggegaan, en die tellen mooi mee in dat totale aantal.”
Welke landen populair zijn onder studenten, heeft ook veel te maken met invloeden van buitenaf. “Amerika blijft vaak een van de populairste landen, omdat je het veel op tv voorbij ziet komen. Daarna zien studenten dat het 15 duizend euro kost om daarheen te gaan en neemt het aantal gegadigden sterk af”, vertelt Maat. Sociale media zijn ook te wijten aan de populariteit van sommige landen. Het aantal studenten wat bijvoorbeeld naar Korea wil is de laatste jaren sterk toegenomen door de stijgende populariteit van Koreaanse popmuziek in het westen. “Als je als student een Kpop fan bent, zul je veel Koreaanse invloeden binnenkrijgen via sociale media. Dit soort dingen helpen heel erg om een land in een klap razend populair te maken.”
Daarnaast merkt Maat op dat de groei ook grotendeels voortkomt uit studenten die tijdens de corona pandemie niet naar het buitenland konden, en dan nu pas een semester in het buitenland doen. “Het is eigenlijk een soort nabloeding.”
Stijging
Nuffic, de Nederlandse organisatie voor internationalisering in het onderwijs en onderdeel van het Erasmus+ programme in Nederland, voerde in 2022 een onderzoek uit naar de buitenlandplannen van studenten voor het komende jaar. Aan dit onderzoek deden zo’n 515 studenten mee. Zoals eerder benoemd is er een stijging in het aantal studenten met buitenlandplannen. Zo gaf 68% van de respondenten aan buitenlandplannen te hebben, ten opzichte van de 42% van het jaar ervoor. Van de respondenten die buitenlandplannen hadden, vindt een negende persoonlijke ontwikkeling een reden om naar het buitenland te gaan. Meer willen leren over de wereld en andere culturen wordt even vaak genoemd als reden. De helft van alle respondenten gaf aan binnen de Europese Economische Ruimte (EER) te willen blijven. De populairste bestemming binnen de EER was dat studiejaar Spanje met zo’n 18% van de respondenten. De Verenigde Staten was vorig jaar opnieuw ook weer de populairste bestemming buiten de EER.
Voorproefje op de toekomst
Op een studentenkamer in Angers, Frankrijk vertelt Myrthe van den Tweel over naar semester in het buitenland. “Het is al een lange tijd een droom van mij om Frankrijk correspondent te worden. Dit semester in het buitenland is eigenlijk om te kijken of Frankrijk echt wat voor mij is.” Momenteel zit Myrthe in het derde jaar van de opleiding journalistiek op Windesheim, en doet ze vier verschillende minors; Amerikaanse geschiedenis, Britse geschiedenis, Duits en natuurlijk Frans.
Frankrijk, met name Parijs, is een erg populair onder studenten voor een semester in het buitenland. “Ik wilde eerst naar Parijs gaan, maar daar waren maar twee plekken voor en ik was helaas niet uitgeloot”, vertelt Myrthe. De cultuurverschillen tussen Nederland en Frankrijk waren voor Myrthe al voordat ze in Frankrijk was te merken. Het contact met de Franse school liep namelijk nogal moeizaam, en niet zoals ze in Nederland gewend is. “Ik moest mij voor een bepaalde datum inschrijven, maar die inschrijflink kwam naar niet, ook al werd er vanuit het internationale bureau op Windesheim veel over gemaild. Uiteindelijk heb ik mij een paar dagen voor de deadline kunnen inschrijven.” Ondanks de moeilijke start, heeft Myrthe het naar haar zin in Frankrijk en leert ze er veel.
Investering in de toekomst
Al deze buitenlandreizen moeten natuurlijk worden bekostigd. Dit wordt gedaan via Erasmus+. Erasmus+ is een Europees financieringsprogramma opgericht in 1987 om studenten de mogelijkheid te bieden om te studeren of een stage te doen in een ander land. Alleen al in 2021 gaf Erasmus+ bijna 22,5 miljoen euro aan 44 hogescholen in Nederland om te gebruiken voor de buitenlandplannen van studenten. Volgens Juriaan Beuk, woordvoerder van Nuffic, is dit een investering in de toekomst. “Nederlandse studenten krijgen de kans om samen te werken met studenten uit andere landen met andere culturen, en onder goede begeleiding kunnen ze zo internationale competenties ontwikkelen.” Onderzoekers van Nuffic merken dat werkgevers steeds vaker vragen dat sollicitanten internationale competenties hebben. “Nederland is een klein land, en vaak is het beroep waar je terechtkomt internationaal georiënteerd, dus het helpt als je goed kunt samenwerken met mensen uit het buitenland.”
Weer op reis
Vince is zich weer aan het voorbereiden om naar het buitenland te gaan. Deze keer zoekt hij het een stuk zuidelijker op en gaat hij naar Lissabon in Portugal als onderdeel van zijn master in Renewable Energy. Het grote verschil met zijn reis naar Finland is dat het deze keer meer een verplichting is dan een eigen keuze zoals bij zijn minor. Bij deze master is het verplicht om minimaal één semester in het buitenland bij te wonen. “Ik hoor van veel mensen dat Lissabon een ontzettend mooie stad is, dus ondanks dat het verplicht is, heb ik er wel erg veel zin in.”
